Ποιότητα ζωής, καλές σχέσεις με τους γονείς

«Και τι να πρωτοπείς στα παιδιά;» όταν μάλιστα δηλώνουν ότι για να έχουν καλή ποιότητα ζωής πρέπει οι γονείς τους να ανήκουν στην ανώτερη, ή έστω τη μεσαία κοινωνικοοικονομική τάξη. Παιδιά 8-12 ετών απάντησαν σε ένα ειδικό για την ηλικία τους ερωτηματολόγιο και έθεσαν τις δικές τους προτεραιότητες για την ποιότητα ζωής τους και τους παράγοντες που την καθορίζουν. Η έρευνα έγινε μέσω του διευρωπαϊκού προγράμματος kidscreen και τα ερωτηματολόγια στα οποία απάντησαν 650 παιδιά και οι γονείς τους, διανεμήθηκαν σε σχολεία σε συνεργασία με το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας (καθηγητής Γιάννης Τούντας).

Βάσει των αναφορών των παιδιών, οι πιο σημαντικοί παράγοντες για καλή ποιότητα ζωής είναι η υψηλή και μεσαία κοινωνικοοικονομική θέση των γονέων και μετά οι καλές σχέσεις με τους γονείς. Από την πλευρά τους οι μεγάλοι θεωρούν ότι τον ισχυρότερο προστατευτικό ρόλο διαδραματίζει το υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης των γονιών, το οποίο όμως δεν φαίνεται να έχει και τόση σημασία για το παιδί.

«Οι γονείς φαίνεται ότι δεν γνωρίζουν τόσο καλά ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής του παιδιού που αφορά την καθημερινή λειτουργικότητά του στο σχολείο», αναφέρει στην «Κ» η υπεύθυνη της μελέτης δρ Κωνσταντίνα Γκόλτσιου, παιδίατρος-αναπτυξιολόγος. «Το παιδί όμως το απασχολεί έντονα π.χ. ο σχολικός εκφοβισμός (bulling) του οποίου θύματα πέφτουν πιο συχνά μαθητές με χρόνιο νόσημα ή παχυσαρκία. Τα κορίτσια αναφέρουν χειρότερη ποιότητα ζωής από τα αγόρια. Αυτό εξηγείται επειδή είναι πιο ώριμα συναισθηματικά, αλλά και υφίστανται περισσότερες πιέσεις από κοινωνικά στερεότυπα». Η κ. Γκόλτσιου διευκρινίζει ότι η ποιότητα ζωής αφορά την καθημερινή λειτουργικότητα και ευεξία του παιδιού. «Οχι μόνο αν αισθάνεται ευτυχισμένο, αλλά και πόσο μπορεί να κάνει κάποια πράγματα. Βρήκαμε π.χ. ότι τα παιδιά με παχυσαρκία έχουν χειρότερη ποιότητα ζωής, ιδιαίτερα στο σχολείο, για την οποία οι γονείς αδιαφορούν, ενώ για τα παιδιά είναι κάτι πολύ σημαντικό. Θα έλεγα στους γονείς: ακούστε τις προτεραιότητες του παιδιού σας. Το παιδί έχει συγκεκριμένα προβλήματα, τα γνωρίζει, ξέρει τι το επηρεάζει και είναι σημαντικό να τα λαμβάνουμε υπόψη μας για να προλάβουμε καταστάσεις σχολικού εκφοβισμού, φυλετικού ρατσισμού, και κάθε είδους διακρίσεις. Είναι σημαντικό να βασιζόμαστε στο παιδί».


Πηγή: Καθημερινή

Νέο διαγνωστικό τεστ για δυσλεξία

Νέα Υόρκη — Νέο διαγνωστικό τεστ προβλέπει με ακρίβεια πάνω από 90%, ποια παιδιά με δυσλεξία θα καταφέρουν να μάθουν να διαβάζουν σε ορίζοντα τριετίας, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

Το επίτευγμα, που αποτελεί προϊόν έρευνας διεθνούς επιστημονικής ομάδας, ανοίγει νέες προοπτικές για την καλύτερη θεραπευτική αντιμετώπιση της μαθησιακής δυσκολίας.

Στην έρευνα, συμμετείχαν επιστήμονες από τα Πανεπιστήμια του Στάνφορντ (Ιατρική Σχολή), του Βάντερμπιλτ και του ΜΙΤ των ΗΠΑ, του Τζιβάσκιλα της Φινλανδίας και της Υόρκης της Βρετανίας.

Οι ερευνητές, με τη βοήθεια λειτουργικής μαγνητικής απεικόνισης (fMRI), μελέτησαν τον εγκέφαλο 45 παιδιών και εφήβων, ηλικίας 7 έως 16 ετών, από τους οποίους οι 25 κρίθηκαν δυσλεκτικοί ύστερα από μια σειρά τεστ.

Συγκρίνοντας την εγκεφαλική δραστηριότητα στις δύο ομάδες, οι επιστήμονες εντόπισαν μια σειρά από διακριτά πρότυπα εγκεφαλικής ενεργοποίησης σε ορισμένα δυσλεκτικά παιδιά. Ελέγχοντας μετά την πάροδο τριών ετών τα ίδια παιδιά, οι ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι όσα από αυτά είχαν τα συγκεκριμένα ασυνήθιστα εγκεφαλικά πρότυπα λειτουργίας, ήταν πιθανότερο να έχουν μάθει να διαβάζουν σε σχέση με τους υπόλοιπους δυσλεκτικούς.

Τα συμβατικά τεστ ανάγνωσης και γραφής ήταν αδύνατο να κάνουν ανάλογη πρόβλεψη για το ποια παιδιά τελικά θα κατάφερναν να ξεπεράσουν το πρόβλημά τους.

Η δυσλεξία είναι μια εγκεφαλική δυσλειτουργία, που δυσχεραίνει την ανάγνωση, τη γραφή ή την προφορά των λέξεων, με συνέπεια να δημιουργούνται προβλήματα στην μετέπειτα ζωή του ατόμου. Περίπου ένα στα πέντε παιδιά με σοβαρή δυσλεξία μαθαίνει τελικά να διαβάζει κανονικά μέχρι την ενηλικίωσή του.

Οι επιστήμονες μέχρι τώρα ουσιαστικά δεν ξέρουν γιατί μερικά δυσλεκτικά παιδιά τα καταφέρνουν καλύτερα από άλλα.

Η νέα μελέτη, που ανήκει στο ανερχόμενο πεδίο της «εκπαιδευτικής νευροεπιστήμης», επειδή αξιοποιεί τα πορίσματα τόσο της νευροεπιστήμης όσο και της εκπαιδευτικής έρευνας, φαίνεται πιο αξιόπιστη διαγνωστική μέθοδος σε σχέση με τα σημερινά τυποποιημένα τεστ, όσον αφορά την πρόβλεψη της εξέλιξης της δυσλεξίας.

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι, όπως έδειξε η έρευνά τους, τα παιδιά με δυσλεξία διαφέρουν το ένα από το άλλο και οι εγκέφαλοί τους έχουν ξεχωριστά πρότυπα δραστηριότητας. Συνεπώς, προκύπτει μια διαφορετική πρόβλεψη για την πρόοδό τους κατά τα επόμενα χρόνια.

Οι ενδείξεις, όπως είπαν, συνηγορούν ότι όσα παιδιά -για άγνωστο λόγο- μπορούν να μεταφέρουν περισσότερες γλωσσικές λειτουργίες από το αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο στο δεξί, έχουν περισσότερες πιθανότητες να ξεπεράσουν το πρόβλημα της δυσλεξίας.

Η υπεύθυνη της έρευνας Δρ Φουμίκο Χεφτ δήλωσε ότι «ελπίζουμε πως θα μπορέσουμε να διακρίνουμε εκείνα τα (δυσλεκτικά) παιδιά που θα τα πάνε καλύτερα στο μέλλον», πρόσθεσε πάντως ότι «θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες πριν η νέα τεχνική είναι κλινικά χρήσιμη, αποτελεί όμως ένα τεράστιο βήμα προόδου».

Καλές γιορτές

Ο ΚΑΘΑΡΟΧΕΡΟΥΛΗΣ ΜΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕΙ:

Παιδιά, για να αποφύγουμε το κρυολόγημα υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορούμε να κάνουμε. Ας δούμε ποια είναι αυτά:
• Πλένουμε πολύ συχνά τα χέρια μας με νερό και σαπούνι ειδικά: μετά την τουαλέτα, αφού έχουμε παίξει, ή έχουμε χαϊδέψει κάποιο ζώο, ή έχουμε πιάσει κέρματα κλπ. και φυσικά πάντα πριν το φαγητό. Βέβαια, δεν ξεχνάμε να αποφεύγουμε να βάζουμε τα χέρια μας στο στόμα, στη μύτη ή στα μάτια μας!
• Κοιμόμαστε αρκετά και καλά, ώστε ο οργανισμός μας να παραμένει γερός και ανθεκτικός.
• Πίνουμε πολύ νερό και γενικά υγρά, τα οποία βοηθούν τον οργανισμό μας να αποβάλλει τα βλαβερά στοιχεία και να είναι δυνατός.
• Ένας από τους σημαντικότερους συμμάχους μας ενάντια στο κρυολόγημα είναι η διατροφή μας. Προσέχοντας το τι τρώμε βοηθάμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα να προλάβει το κρυολόγημα. Συγκεκριμένα:
• Φροντίζουμε να τρώμε άφθονα φρούτα και λαχανικά, κυρίως εσπεριδοειδή (π.χ. πορτοκάλια, μανταρίνια…) και σκούρα πράσινα λαχανικά(π.χ. μπρόκολο, σπανάκι, πιπεριές…)τα οποία περιέχουν πολλές βιταμίνες και κυρίως τη βιταμίνη C. Η βιταμίνη C, εκτός των άλλων, βοηθάει στην απορρόφηση του σιδήρου, του ασβεστίου αλλά κυρίως ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα βοηθώντας το να προλαμβάνει τα κρυολογήματα και να τα καταπoλεμά. Απαραίτητος σύμμαχος μας ενάντια στο κρυολόγημα είναι και οι πρωτεΐνες που περιέχονται κυρίως στο κρέας αλλά και στα όσπρια και τους ξηρούς καρπούς (φασόλια, καρύδια… ). Οι πρωτεΐνες εκτός των άλλων, χρειάζονται για την παραγωγή ενέργειας που τόσο έχει ανάγκη ο οργανισμός μας όταν έχει να «πολεμήσει» με το κρυολόγημα.
• Επίσης αποφεύγουμε τη ζάχαρη, η οποία μειώνει την απόδοση του ανοσοποιητικού μας συστήματος μειώνοντας την απόδοση των λευκών αιμοσφαιρίων, «των πολεμιστών» του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
• Τέλος, δεν ξεχνάμε ότι ένας σημαντικός βοηθός μας είναι και η συχνή ή καθημερινή άσκηση, γιατί ένα γυμνασμένο σώμα(μύες, καρδιά, πνεύμονες), λειτουργεί ακόμα καλύτερα και μπορεί να αντέξει και να βγει νικητής από «τη μάχη των ιώσεων »!
Εμπρός λοιπόν παιδιά, ετοιμαστείτε όσο καλύτερα γίνεται, επιλέγοντας τα σωστά όπλα .
Aπό Μαίρη Δρεττάκη,γυμνάστρια

Ένα καλό site για Μαθηματικά.Πατήστε το σύνδεσμο.

http://www.abc.net.au/countusin/default.htm

<<Καλά Χριστούγεννα>>



Χριστούγεννα δεν είναι τα δώρα,


Πλαστές ανάγκες είναι αυτά


Χριστούγεννα,ήρθε η ώρα


Να τα γιορτάσουμε με την καρδιά!!


Χρόνια πολλά θα λεν τα χείλη


Αντί για δώρα ,οι ευχές,


για υγεία και αγάπη


πιστέψτε με είναι πιο αληθινές!


Πρωτοχρονιά χωρίς στολίδια


για κόσμο και παιδιά


στολίστε όμως την ψυχή σας


με αλληλεγγύη και συμπόνοια


για ευαίσθητες και φτωχικές


καρδιές.


Φέτος τις γιορτές


δεν περιμένουμε δώρα από τους άλλους


να δώσουμε εμείς θέλουμε


μελωδικές φωνές από κάλαντα


στους μεγάλους.


Σε ανθρώπους μόνους και πονεμένους


σε χήρες και απελπισμένους


σε αδικημένους και χαμένους,


ελπίδα να τους δώσουμε


και να τους πούμε ότι τα Χριστούγεννα είναι κοντά τους


Όταν ο Χριστός κατοικεί στην καρδιά τους.


Λίνα Νάου

Μάθε για τη σωστή διατροφή..

http://www.iad.gr/paidikos_kosmos/

Παιχνίδι

Πάτησε στο σύνδεσμο και μάθε...http://honoloko.eea.europa.eu/Honoloko.html

Μη φοβηθείς αυτόν, που στήριξε



στην Πίστη επάνω την ελπίδα.


Τον είδα στη ζωή να μάχεται


μα πάντα ανίκητο τον είδα.


Ι. Πολέμης

Το παιδί μου τραυλίζει....Πώς να το διαχειριστώ;

1. Ακούστε υπομονετικά τι λέει το παιδί σας και όχι πώς το λέει- ανταποκριθείτε στο περιεχόμενο όχι στο τραύλισμα.




2. Επιτρέψετε στο παιδί να συμπληρώσει,, τις σκέψεις του χωρίς διακοπές.


3. Βλέπετε το παιδί σας στα μάτια. Μη γυρίζετε αλλού όταν αντιμετωπίζει δυσκολίες στην ομιλία.


4. Μην τελειώνετε φράσεις ή προτάσεις του παιδιού - αφήστε τις λέξεις και ιδέες να είναι δικές του.


5. Αφού τελειώσει το παιδί, απαντήστε σιγά και όχι βιαστικά χρησιμοποιώντας ορισμένες από τις λέξεις του παιδιού* π.χ. αν το παιδί πει «Βλ-βλ-βλέπω το γ-γ-γάτο». Εσείς απαντάτε σιγά και ήρεμα: «Α, ναι, βλέπεις το γάτο. Είναι τόσο μεγάλος».


6. Περιμένετε ένα - δυο δευτερόλεπτα πριν απαντήσετε στο παιδί σας αυτό βοηθά στο να ηρεμήσει η ατμόσφαιρα και βοηθά στην ομιλία του παιδιού.


7. Αφιερώστε καθημερινά χρόνο στο να μιλάτε με το παιδί σας με αργό ήρεμο τρόπο.


8. Ενθαρρύνετε καλούς τρόπους ομιλίας στο σπίτι: να μη διακόπτουμε τους άλλους όταν μιλούν, δεν τελειώνουμε τι θέλουν να πουν οι άλλοι.


9. Βρείτε τρόπους να δείξετε στο παιδί σας ότι το αγαπάτε, το σέβεστε και ότι απολαμβάνετε τις ώρες που περνάτε μαζί του.


10. Μη λέτε στο παιδί σας να μην τραυλίζει. Οσο περισσότερο προσπαθεί να μην τραυλίζει τόσο περισσότερη ένταση δημιουργείται και τόσο χειροτερεύει το τραύλισμά του.


11. Μη λέτε στο παιδί σας να «πάρει βαθιά αναπνοή πριν μιλήσει», να «σταματήσει και να αρχίσει από την αρχή» ή να «σκεφτεί πριν αρχίσει να μιλά». Ολες αυτές οι εκφράσεις δεν έχουν καμιά μόνιμη θεραπευτική αξία.


12. Μην επαινείτε το παιδί όταν δεν τραυλίζει.

ΓΛΩΣΣΟΔΕΤΕΣ.....

 Της αλεπούς η ουρά, επτά φορές κομπομανικοθιλικώθηκε .
Πέφτη έκοψα το πεύκο. Πέφτη πέφτει ο πεύκος κάτω .
Γάτα φάκα, φάκα γάτα .
Βαρέλι, μελοβάρελο.
Μια πάπια, μα ποια πάπια; Μια πάπια, μα ποια πάπια; Μια πάπια με παπιά .
Πίτα σπανακόπιτα, σπανακολαδόπιτα.
 Άσπρη πέτρα ξέξασπρη,και από τον ήλιο ξεξασπρότερη

ΠΩΣ ΔΙΑΒΑΖΕΙ Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ - Έρευνα Πανεπιστημίου Καίμπριτζ

Σνφμύωα με μαι έυρενα σοτ Πμανιπσητετο τυο Κμτρπιαιζ, δνε πεαιζι ρλόο με τι σριεά ενίαι τοθοπεμετενα τα γταμαμρά μσέα σε μαί λξηέ, αεκρί το πώτρο κια το ταελείτυο γάμρμα να ενιαί σητ στωσή θσέη.
Τα υλοπιόπα μροπούν να ενίαι σε τχίυεας θιέεσς κια να μροπετίε να τςι δαβαιάεστε χρωίς πρλόβημα. Ατυό γνίταει γαιτί ο απρώνθονις εκέγλφοας δνε δαεβζιάι γάμρμα γάμρμα κθάε λξηέ αλλά τνη λξηέ σνα σνύλοο.
Ατίπτσυεο ε;
Θέλετε και στα Αγγλικά;
Aoccdrnig to a rscheearch at Cmabrigde Uinervtisy, it deosn't mttaer in waht oredr the ltteers in a wrod are, the olny iprmoetnt tihng is taht the frist and lsat ltteer be at the rghit pclae.
The rset can be a total mses and you can sitll raed it wouthit porbelm. Tihs is bcuseae the huamn mnid deos not raed ervey lteter by istlef, but the wrod as a wlohe.

Εκπαίδευση αυτιστικών ατόμων με νέες τεχνολογίες

Μέσω υπολογιστών θα μπορούν πλέον να εκπαιδεύονται τα αυτιστικά παιδιά από τους ίδιους τους γονείς τους, χάρη στο καινοτόμο ερευνητικό έργο με τίτλο "Εκπαίδευση αυτιστικών ατόμων με τη χρήση νέων τεχνολογιών" που υλοποιήθηκε από τη Μονάδα Ακοής - Ομιλίας (Διαταραχών Επικοινωνίας) της Ω.Ρ.Λ. Κλινικής του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, και το Εργαστήριο Ιατρικής Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πανεπστημίου Θεσσαλονίκης.

Στόχος του έργου είναι η υποστήριξη των αυτιστικών παιδιών, των γονέων τους και των εκπαιδευτών, με τη χρήση ενός ανθρωπόμορφου ειδώλου (avatar) που συμβάλει στη βελτίωση της αναπτυξιακής διαδικασίας του αυτιστικού παιδιού (επικοινωνία, γνωστική απόδοση, κοινωνική αλληλεπίδραση, συμπεριφορικές δεξιότητες, και συμπεριφορικά προβλήματα), καθώς ο εγκέφαλος των αυτιστικών παιδιών λειτουργεί καλύτερα με την τεχνολογία παρά με τους ανθρώπους, ώστε το άτομο με αυτισμό να μπορεί να ζήσει μία καλύτερη ζωή.
Tο έργο που υλοποιήθηκε από τον Νοέμβριο 2007 έως τον Οκτώβριο 2008 (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Εκπαίδευση και Αρχική Επαγγελματική Κατάρτιση, Γ' ΚΠΣ), είχε στόχο τη διερεύνηση της συμβολής των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής στις διαδικασίες της εκπαιδευτικής παρέμβασης και την τεκμηρίωση κάποιων ιδεών για την εφαρμογή προγραμμάτων. Βασίστηκε δε στον "ειδικό" τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου των αυτιστικών ατόμων, σύμφωνα με σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα.
Ο αυτισμός είναι ένα σύγχρονο ιατρο-κοινωνικό-ψυχο-εκπαιδευτικό πρόβλημα με μεγάλη συχνότητα που το τελευταίο διάστημα παίρνει τη μορφή "επιδημίας" καθώς παρουσιάζεται σε 1 στις 150 γεννήσεις και έχει τεράστιες επιπτώσεις ψυχικές και οικονομικές, στο παιδί και στην οικογένειά του, αφού εξελίσσεται με την ηλικία, και έως σήμερα δε θεραπεύεται, ενώ βελτιώνεται με "ειδικές εκπαιδευτικές μεθόδους".
Σύμφωνα με το ερευνητικό έργο, ένα ανθρωπόμορφο είδωλο (avatar) θα εμφανίζεται στην οθόνη του υπολογιστή, θα επικοινωνεί με το αυτιστικό άτομο και θα το εκπαιδεύει σε θέματα αυτονομίας και αυτοεξυπηρέτησης (π.χ. πώς να πλύνει τα χέρια του, πώς να φτιάξει ένα σάντουιτς, πώς να κάνει μπάνιο, πώς να χτενιστεί, πώς να βάλει χυμό και να πιει κ.ά.),σε θέματα κοινωνικών δεξιοτήτων (σούπερ μάρκετ, λεωφορείο, γιατρός), σε θέματα χρόνου (χθες, σήμερα, αύριο), χώρου (πάνω, κάτω) καθώς και σε θέματα συντονισμού και χρήσης της κίνησης του σώματος. Η πρόοδος και η εξέλιξη της πορείας του παιδιού θα καταγράφονται σε αρχείο ώστε να συμβάλλουν στην πορεία της εκπαίδευσης.
Πρόκειται για ένα εύκολο και λειτουργικό εργαλείο προσαρμοσμένο στις ανάγκες της κάθε οικογένειας με αυτιστικό παιδί, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στο σπίτι, από τους ίδιους τους γονείς, όπως επισημαίνει η υπεύθυνη του έργου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, Μαγδαληνή Χίτογλου-Αντωνιάδου. Το αυτιστικό άτομο θα κάθεται μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή και θα επικοινωνεί με αυτό το είδωλο, το πρόσωπο του οποίου μπορεί να έχει οικεία όψη ή ακόμα και φωνή συγγενικού του προσώπου.
Το avatar θα μπορεί να πάρει στεναχωρημένες ή χαρούμενες εκφράσεις ανάλογα με το αν πέτυχε ή δεν πέτυχε η εκπαίδευση. Στο πρόγραμμα θα μπορεί να λειτουργεί και με συναισθηματική φωνή, η χροιά της οποίας θα ακούγεται χαρούμενη ή λυπημένη, ανάλογα με το αποτέλεσμα της ανταπόκρισης. Αυτό αποτελεί μία καινοτόμο μέθοδο καθώς στα αυτιστικά άτομα υπάρχει έλλειμμα συναισθηματικής απόκρισης - δεν μπορούν να κατανοήσουν εάν κάποιος είναι χαρούμενος ή λυπημένος και αντιστρόφως δεν μπορούν να εκφράσουν χαρά ή λύπη. To avatar θα μπορεί να βοηθήσει δηλαδή ένα αυτιστικό αυτιστικό παιδί να αναγνωρίζει εάν ένα πρόσωπο είναι λυπημένο ή χαρούμενο.
Στο πλαίσιο του έργου, υπήρξε συνεργασία με το εκπαιδευτικό προσωπικό της Μονάδας Αυτιστικού Aτόμου "Ελπίδα" (Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης) όπου μελετήθηκαν ο γνωστικός, κοινωνικός και συναισθηματικός τομέας των ατόμων με αυτισμό, η εκπαίδευση όπως αυτή γίνεται στην καθημερινή πράξη και προσδιορίστηκαν οι παιδαγωγικές απαιτήσεις.
http://www.ekt.gr/, με πληροφορίες από Εργαστήριο Ιατρικής Πληροφορικής ΑΠΘ

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΔΕΠΠΥ

· Η σταθερή- κοινή πορεία αντιμετώπισης και συμπεριφοράς και από τους δυο γονείς είναι καθοριστική.

· Θέστε σαφή όρια και κανόνες (το παιδί έχει ανάγκη να γνωρίζει μέχρι που μπορεί να φτάσει και ποια θα είναι τα αποτελέσματα της συμπεριφοράς του)

· Η συνέπεια και η σταθερότητα από μέρους σας στους κανόνες είναι σημαντική.

· Ο χώρος μελέτης πρέπει να είναι συγκεκριμένος, μεγάλος και αφαιρετικός.

· Στο γραφείο τοποθετείται μόνο ένα μάθημα τη φορά και μόνο τα απαραίτητα αντικείμενα.

· Το δωμάτιο του παιδιού πρέπει να είναι οργανωμένο με συγκεκριμένες θέσεις για τα αντικείμενα.

· Η μελέτη στο σπίτι πρέπει να είναι οργανωμένη και γεμάτη διαλείμματα.

· Ξεκινήστε με τα μαθήματα που απαιτούν απομνημόνευση.

· Επανατροφοδοτείτε το παιδί συχνά και άμεσα.

· Επαινείτε τη συγκεκριμένη λειτουργική συμπεριφορά άμεσα.

· Οι τιμωρίες πρέπει να διατυπώνονται σε ήρεμο τόνο, να είναι άμεσες και κατανοητές στο παιδί.

· Οι σωματικές τιμωρίες δεν έχουν καμία αποτελεσματικότητα.

· Εστιαστείτε στην επιθυμητή συμπεριφορά, όχι σε αυτή που θέλετε να σταματήσει.
· Οι απαιτήσεις σας πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στις δυνατότητες του παιδιού όχι στις δικές σας.
· Πρέπει να είστε ακριβείς σε αυτό που ζητάτε από το παιδί. Ποτέ δεν δίνουμε πολύπλοκές οδηγίες. Στα μικρότερα παιδιά μια εντολή τη φορά.
· Προσέχω τη διατύπωση των οδηγιών- εντολών. Ποτέ με ερωτηματικό τρόπο και ποτέ με την τηλεόραση- υπολογιστή ανοιχτό.
· Διασπάστε το παιδί πριν από μια δύσκολη δραστηριότητα. Αν δεν το κάνετε εσείς, θα το κάνει μόνο του.
· Οι εξωσχολικές δραστηριότητες του πρέπει να είναι όσο τον δυνατόν πιο ομαδικές.
· Καλό είναι να εκτονώνεται το παιδί φυσικά (κολύμπι, στάδιο,..)

· Το ωράριο του ύπνου και της διατροφής πρέπει να είναι σταθερό

· Παζλ, σκάκι, και γενικότερα παιχνίδια και δραστηριότητες που ασκούν την συγκέντρωση της προσοχής ενδείκνυνται.

· Αναθέστε του δουλειές στο σπίτι (καθάρισμα δωματίου, πλύσιμο πιάτων,..)

· Η ύπαρξη πίνακα ανακοινώσεων μέσα στο δωμάτιο, όπου τοποθετούνται σημαντικά χαρτιά ή υπενθυμίσεις δραστηριοτήτων είναι βοηθητική για την οργάνωση του παιδιού.

· Ασκήσεις υπευθυνότητας και οργάνωσης πρέπει να αποτελούν μέρος της καθημερινότητας των παιδιών (λίστα με ψώνια στο σούπερ μάρκετ, επιλογή από το προηγούμενο βράδυ των ρούχων, προετοιμασία τσάντας βάση του προγράμματος του,.. )

· Ασκήσεις προσανατολισμού και κατευθύνσεων στο χώρο όπου δραστηριοποιείται το παιδί και γενίκευση των ασκήσεων σε άγνωστα περιβάλλοντα είναι απαραίτητες για τη βελτίωση της οπτιkoχωρικής του αντίληψης
· Η θεατρική – μουσική έκφραση και ο χορός ενδείκνυνται για τη βελτίωση της αυτοέκφρασης και του οπτικο-κινητικού συντονισμού.

· Η ύπαρξη κάρτας αυτοδιαχείρησης συμπεριφοράς ( σχολείο- σπίτι) είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική.

· Απαραίτητη είναι η συχνή επικοινωνία με τον εκπαιδευτικό ( συνέχεια προγράμματος στο σχολείο και αντίθετα)

· Αν τα μαθήματα και οι φωτοτυπίες είναι φορτωμένα, τα χωρίζω σε μικρότερες ενότητες.
· Τα μαθήματα τα μαθαίνουμε με σχεδιαγράμματα. Την έκθεση το ίδιο. Μεγάλα κεφάλαια τα διαβάζουμε τμηματικά υπογραμμίζοντας τα κύρια σημεία.
· Τεστάκια απομνημόνευσης και σειροθέτησης είναι ιδιαίτερα ευεργετικά.
· Ασκήσεις απομαγνητοφώνησης, καραόκε για τα Σαββατοκύριακα είναι πολύ καλές για την ενίσχυση της οπτικής και ακουστικής μνήμης και συγκέντρωσης.
· Ενισχύστε τον επικοινωνιακό τομέα. Η ύπαρξη φίλων είναι σημαντική.

· Απενοχοποιείστε τον εαυτό σας, δεν ευθύνεστε για την ύπαρξη της ΔΕΠΥ!
· Απενοχοποιείστε και το παιδί (ούτε εκείνο ευθύνεται για την δυσλειτουργική του συμπεριφορά)

· Κάθε παρέμβαση ξεκινάει από την αλλαγή των δικών σας αντιλήψεων, του παιδιού και των ανθρώπων που δραστηριοποιούνται με το παιδί για τη φύση της διαταραχής και τα εν γένει προβλήματα του.

· Μην πέφτετε στην παγίδα όσων σας υπόσχονται πλήρη αποθεραπεία από τη ΔΕΠΥ. Καμιά θεραπεία από μόνη της δεν θεραπεύει τη ΔΕΠΥ. Να θυμάστε δεν υπάρχει ένας αιτιολογικός παράγοντας που δημιουργεί τη ΔΕΠΥ. Η αιτιολογία της ΔΕΠΥ είναι πολυπαραγοντική αλλά και ΑΓΝΩΣΤΗ. Βελτιώνοντας λοιπόν έναν πιθανό αιτιολογικό παράγοντα
                                                                                           δεν εξαφανίζουμε τη διαταραχή.

Special Olympics

H Χώρα μας ανέλαβε, τη διοργάνωση και φιλοξενία των Παγκοσμίων Αγώνων Special Olympics, οι οποίοι θα πραγματοποιηθούν από 25 Ιουνίου μέχρι 4 Ιουλίου του 2011 στην Αθήνα.

Στους Αγώνες αυτούς, θα συμμετάσχουν 7.500 αθλητές με διανοητική αναπηρία από 185 χώρες, οι οποίοι θα λάβουν μέρος σε 22 αθλήματα Ολυμπιακού τύπου, 2.500 προπονητές, 3.000 officials και 25.000 εθελοντές ενώ υπολογίζεται ότι 40.000 μέλη των οικογενειών των αθλητών θα έλθουν στην Ελλάδα, από κάθε γωνιά του πλανήτη, για να χειροκροτήσουμε, όλοι μαζί, τη δύναμη της θέλησης των ξεχωριστών αθλητών.
Aς είμαστε όλοι εκεί !

Νέοι δρόμοι εκπαίδευσης αυτιστικών παιδιών

Ένα πρωτοποριακό σύστημα που βοηθά στην εκπαίδευση των αυτιστικών παιδιών αναπτύχθηκε από μια ομάδα φοιτητών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Το Noesis λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε παιδιού, προσμετρά το στρες που υφίστανται κατά τη διαδικασία μάθησης και αποτελεί εργαλείο για τον εκπαιδευτικό, o οποίος μπορεί να προσαρμόζει ανάλογα την εκπαιδευτική διαδικασία.

Το σύστημα παρακολουθεί το πόσο αγχώδης είναι η εκπαιδευτική διαδικασία για ένα παιδί με αυτισμό μέσω ενός ειδικά σχεδιασμένου ρολογιού το οποίο εκπέμπει ασύρματα τα βασικά βιολογικά σήματα του μαθητή. Παράλληλα, μέσω ειδικών ασύρματων ετικετών (RFID), οι οποίες τοποθετούνται στα εκπαιδευτικά παιχνίδια του παιδιού, επιτυγχάνεται ο εντοπισμός των επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών του. Τέλος, για να βοηθήσει την κοινωνικοποίηση των παιδιών με αυτισμό, παρακολουθεί την αλληλεπίδραση που έχουν με ένα ειδικά σχεδιασμένο ρομπότ. Τα δεδομένα μεταφέρονται στον εκπαιδευτικό, ο οποίος μπορεί έτσι να διαγνώσει ευκολότερα τις ιδιαίτερες μαθησιακές δυσκολίες κάθε παιδιού.
Πως λειτουργεί.

«Αυτό το ειδικό ρολογάκι μετρά καρδιακό παλμό, αντίσταση δέρματος λόγω εφίδρωσης, θερμοκρασία και κίνηση. Τα στοιχεία αυτά τα χρησιμοποιούμε για να μετρήσουμε το στρες μέσω αλγόριθμων ανάλυσης. Για τα αυτιστικά παιδιά υπάρχει μια συγκεκριμένη μεθοδολογία εκπαίδευσης την οποία έχουμε μεταφέρει στον υπολογιστή που περιλαμβάνει ήχους και 10.000 εικόνες αντίστοιχες στο εκπαιδευτικό υλικό», λέει ο κ. Σταύρος Πανάς, αντιπρύτανης του ΑΠΘ, που μετείχε στην αποστολή στην Κορέα και σημειώνει ότι ο στόχος είναι να ξεπεράσει το παιδί το στρες και να συνηθίζει στις δύσκολες διαδικασίες.

Διάκριση σε διεθνή διαγωνισμό

Η εργασία των Ελλήνων φοιτητών βρέθηκε στη δωδεκάδα των προγραμμάτων που ξεχώρισαν στην τελική φάση του Παγκόσμιου Διαγωνισμού «Ιmagine Cup», στην Κορέα.
Πηγή: Εφημερίδα - "Έθνος" - 19.08.2007

Μαθαίνεις Με Το Να Ζεις

Το αισιόδοξο είναι πως κάθε φορά που βρίσκεσαι αντιμέτωπος με μια δυσκολία, μολονότι εκείνη τη στιγμή ίσως σκέφτεσαι ότι είναι ανυπέρβλητη και περνάς τα χειρότερα βασανιστήρια, ανακαλύπτεις πως μόλις την ξεπεράσεις, είσαι πια πολύ πιο ελεύθερος από πριν. Αν μπορείς ν' αντιμετωπίσεις αυτή την κατάσταση,μπορείς ν' αντιμετωπίσεις τα πάντα. Αποκτάς δύναμη, θάρρος κι εμπιστοσύνη από κάθε εμπειρία την οποία παύεις πραγματικά να βλέπεις με φόβο.

ΕΛΕΑΝΟΡ ΡΟΥΣΒΕΛΤ

Πρέπει το παιδί να πάει στο Τ.Ε όταν οι σχολικές του επιδόσεις είναι χαμηλότερες του προσδοκούμενου ;

- Ναι, γιατί όσο πιο νωρίς ξεκινάει ένα παιδί την θεραπευτική αντιμετώπιση των δυσκολιών του, τόσο πιο γρήγορα επέρχεται η βελτίωση, τόσο μικρότερη είναι η απόκλιση από την μαθησιακή του ομάδα και το παιδί αποφεύγει έχοντας πάντα και μια έγκυρη γνωμάτευση, τις ατυχείς παρατηρήσεις στον χώρο του σχολείου και τις επιβλαβείς κριτικές για την σχολική του απόδοση. Έτσι δεν θα μειωθεί η αυτοεκτίμησή του και η δυσκολία που έχει θα το φορτίσει με τον μικρότερο δυνατό ψυχικό κόστος για τον ίδιο και την οικογένεια του, αποφεύγοντας έτσι την συσσώρευση αρνητικών συναισθημάτων που θα εκδηλωθούν μελλοντικά με αποστροφή για την μάθηση και με διαταραχές συμπεριφοράς και ψυχοσωματικά συμπτώματα.
Επιπλέον όταν η γνωμάτευση γίνεται από τους ειδικούς καθώς και η θεραπεία το παιδί και ο γονιός αποφεύγει να μπει στην παγίδα λανθασμένων διαγνώσεων που όλοι ξέρουμε ότι κατά καιρούς έχουν γίνει στιγματίζοντας την ζωή του παιδιού.
Μπορεί για τον γονιό η λύση ενός ατόμου που θα πηγαίνει στο σπίτι του και θα βοηθά το παιδί στα μαθήματα του σχολείου  να φαίνεται η καλύτερη λύση, μακροπρόθεσμα όμως είναι εις βάρος του παιδιού και των γονιών του.
Γιατί δεν έχει νόημα να μάθει κάποιος το μάθημα της ιστορίας στο παιδί όταν το παιδί δεν γνωρίζει τον μηχανισμό της ανάγνωσης, δεν κατανοεί το κείμενο που διαβάζει, δεν έχει αναλυτικό συνθετική ικανότητα και μαθηματική σκέψη.
Το μόνο που θα καταφέρει ο γονιός είναι να εγκλωβιστεί σε μια σειρά χρόνιων και αναποτελεσματικών φροντιστηριακών μαθημάτων , χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα για το παιδί.
Η ειδική παιδαγωγική αντιμετώπιση από ειδικούς παιδαγωγούςέχει καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα γιατί:

- οι ειδικοί πέρα από την αρχική τους μόρφωση επιμορφώνονται συνεχώς με ειδικά εκπαιδευτικά σεμινάρια για τις σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης των μαθησιακών δυσκολιών και της δυσλεξίας

- χρησιμοποιούν το κατάλληλο οπτικό ακουστικό υλικό προσφέροντας πάντα ψυχολογική υποστήριξη στο παιδί και συμβουλευτική στους γονείς με τους οποίους βρίσκονται σε συνεχή συνεργασία.

- Παράλληλα για την ταχύτερη αποκατάσταση δίνεται υλικό ασκήσεων όπου του παιδί μπορεί να το κάνει στο σπίτι του για την εμπέδωση όσων έχει διδαχθεί.

- Επιπλέον οι γονείς μπορεί να ελέγχουν την επίδοση του παιδιού με αξιολογητικά τεστ που γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Ακολουθώντας όλα τα παραπάνω το αποτέλεσμα σίγουρα θα είναι ελπιδοφόρο.

Δυσορθογραφία

Δυσορθογραφία ονομάζεται η ειδική μαθησιακή διαταραχή που εκδηλώνεται με επίμονη και ασυνήθιστη δυσκολία στην θεματική και καταληκτική ορθογραφία. Πρέπει να διαφοροποιείται από τη δυσλεξία που αφορά την αναγνωστική δυσχέρεια και την δυσγραφία, για την οποία θα γίνει λόγος αργότερα.



Για να γράψει ένα παιδί ορθογραφημένα, πρέπει αφού έχει περάσει τη φάση της λειτουργικής ανάγνωσης να καταφέρει να δομήσει δεξιότητες που έχουν σχέση με τη φωνολογία, την μορφολογία των λέξεων καθώς και την κατανόηση των συμφραζόμενων, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ομόηχες λέξεις. Θα πρέπει να έχει φωνημική και συλλαβική επίγνωση, να χειρίζεται τις καταλήξεις των λέξεων και τα μορφήματα. Θα πρέπει να έχει στην μνήμη του και να ανακαλέσει την οπτική αναπαράσταση της λέξης. Αυτό ίσως εξηγεί γιατί συχνά παιδιά με νοητική στέρηση που όμως έχουν καλή οπτική μνήμη, γράφουν πιο ορθογραφημένα από μαθητές με δυσλεξία που συνήθως συνυπάρχει με τη δυσορθογραφία.

Μέχρι την ηλικία των 7- 8 ετών, είναι φυσιολογικό ένα παιδί να κάνει λάθη σε κάποιες δύσκολες λέξεις. Μετά τα 8 θα αρχίσει να γνωρίζει τους βασικούς κανόνες ορθογραφίας και να γράφει σωστά.

Η ελληνική γλώσσα έχει την ιδιαιτερότητα να έχει ομόηχα φωνήματα και δίψηφα που αποδίδονται με διαφορετικούς τρόπους, π.χ ο-ω, ε-αι, ι-υ-η-ει-οι-υι, αυ,ευ, δίψηφα σύμφωνα π.χ γκ-γγ, λλ, μμ, αλλά και ομόηχες λέξεις με διαφορετική σημασία π.χ τύχη – τείχη –τοίχοι κ.λ.π.

Το παιδί λοιπόν καλείται να κάνει γραφοφωνημική αντιστοίχιση, να επιλέξει το σωστό γράφημα, να έχει πλήρη κατανόηση του κειμένου που διαβάζει και παράλληλα να ανακαλέσει από τη μνήμη του τους ορθογραφικούς κανόνες. Οι μαθητές με δυσορθογραφία δυσκολεύονται να κατανοήσουν τους γραμματικους κανόνες, να τοποθετήσουν κάθε λέξη σε κατηγορία – ανάλογα με το μέρος του λόγου που κατατάσσεται, το γένος, τον αριθμό, την πτώση κ.λ.π – και να εφαρμόσουν τον κανόνα. Έτσι ενώ ξέρουν τον κανόνα αδυνατούν να τον γενικεύσουν και να τον χρησιμοποιήσουν στο γραπτό τους ενώ αν ερωτηθούν για τον κανόνα που διέπει τη λέξη που έχουν γράψει λάθος, συχνά θα απαντήσουν σωστά. Και δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να γράψουν μια λέξη με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Επίσης τείνουν να απλοποιούν τη λέξη και να την αποδίδουν με τον πιο εύκολο και εύχρηστο φθόγγο, π.χ ωραίος – ορέος .Το μεγαλύτερο ποσοστό λαθών παρουσιάζεται στις καταλήξεις των ομόηχων άρθρων, ρημάτων, ουσιαστικών και επιθέτων. Η διδασκαλία των κανόνων συχνά δεν έχει θετικά αποτελέσματα, ιδιαίτερα στις κατηγορίες που έχουν πολλές εξαιρέσεις, ενώ η γραπτή επανάληψη της λέξης πολλές φορές αποδεικνύεται καταναγκασμός χωρίς αποτέλεσμα.

Και ενώ το φαινόμενο της δυσορθογραφίας παρουσιάζεται συχνά σε παιδιά με δυσλεξία, διάσπαση προσοχής και διαταραχές της οπτικής και ακουστικής αντίληψης, τις τελευταίες δεκαετίες και περισσότερο τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ένα μεγάλο ποσοστό δυσορθογραφίας σε μια κατηγορία μαθητικού πληθυσμού που δεν έχει άλλες δυσκολίες. Χωρίς να γίνεται δεκτή η άποψη ότι η συγκεκριμένη δυσκολία οφείλεται σε συγκινησιακούς παράγοντες, είναι γεγονός ότι το εκπαιδευτικό σύστημα ευνοεί την ανάπτυξη της. Τα παιδιά έτσι και αλλιώς ζουν σε ένα περιβάλλον με πολλά και συχνά ταυτόχρονα ερεθίσματα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης , ενώ τα ενδοοικογενειακά προβλήματα συνεχώς αυξάνονται. Οι ρυθμοί ζωής χαρακτηρίζονται από την πίεση του χρόνου και το άγχος, οι απαιτήσεις για επιδόσεις στο σχολείο συνεχώς ανεβαίνουν, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι συναισθηματικές και βιολογικές ανάγκες των μαθητών, η έλλειψη υποδομής και ενός σταθερού και μακροχρόνιου εκπαιδευτικού συστήματος, οι πολυάριθμες σχολικές τάξεις, η έλλειψη υποστηρικτικής τεχνολογίας και η ελλιπείς γνώσεις έχουν σαν αποτέλεσμα πολλά παιδιά να παραμένουν αδιάγνωστα ή με λάθος «ετικέτα».Ο εκπαιδευτικός είναι υποχρεωμένος να ακολουθεί πιστά τις νέες κάθε φορά οδηγίες για το σχολικό πρόγραμμα προσπαθώντας να ικανοποιήσει τόσο τα παιδιά όσο και τους γονείς. Η ελικοειδής μάθηση που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια έχει σαν αποτέλεσμα να μην υπάρχει μια συστηματικά και σωστά διαρθρωμένη διδασκαλία όπου τα παιδιά θα μπορούν να εμπεδώνουν τις γνώσεις με κατηγοριοποίηση και συνεχείς επαναλήψεις, αλλά ένα επιφανειακό πέρασμα σε μεγάλο αριθμό ενοτήτων, γεγονός που δημιουργεί μεγαλύτερη σύγχυση στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες αλλά και στα υπόλοιπα.
Οι μαθητές με δυσορθογραφία έχουν ανάγκη μια κατηγοριοποίηση διαφορετική από την παραδοσιακή στην εκμάθηση της γραμματικής και της ορθογραφίας, εξατομικευμένο πρόγραμμα προσαρμοσμένο στις ανάγκες κάθε μαθητή, επανάληψη των κανόνων και των τεχνικών για εμπέδωση, δημιουργία ισχυρών συνειρμών και νοητών εικόνων αλλά και συγκεκριμένων πολυαισθητηριακών μνημονικών τεχνικών που θα οδηγήσουν στη αυτοματοποίηση και τη σωστή γραφή της λέξης.
Ο τελικός σκοπός δεν είναι να δώσει στο μαθητή την απάντηση σε μια ερώτηση, γιατί αυτό μπορεί να το προσφέρουν και τα σχολικά βοηθήματα αλλά να μάθει τον τρόπο να σκέφτεται και να ενεργεί ανάλογα σε κάθε περίπτωση και να επιλέγει ο ίδιος τη μέθοδο με την οποία πρέπει να εργαστεί, έχοντας ενεργό ρόλο στην μαθησιακή διαδικασία.

Παιδιά,της Ελλάδος παιδιά...

Οι μέλισσες κάνουν μαθηματικούς υπολογισμούς πιο γρήγορα και από υπολογιστή

25/10/2010 - 13:39
«Ο περιοδεύων πωλητής»

Μία ακόμη ικανότητα ενστικτώδους νοημοσύνης στο ζωικό βασίλειο έρχεται να καταδείξει βρετανική επιστημονική έρευνα, φέρνοντας στο φως την εκπληκτική δυνατότητα των μελισσών να δίνουν τη λύση σε πολύπλοκα μαθηματικά προβλήματα, κάνοντας υπολογισμούς πιο γρήγορα και από ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

Οι ερευνητές του πανεπιστημίου του Λονδίνου (Royal Holloway), υπό τον δρα Νάιτζελ Ρέιν της Σχολής Βιολογικών Επιστημών, δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο αμερικανικό περιοδικό οικολογίας και βιολογίας The American Naturalist.

Σύμφωνα με τις βρετανικές εφημερίδες Guardian και Independent, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι μέλισσες μαθαίνουν να πετούν ακολουθώντας τη συντομότερη δυνατή διαδρομή ανάμεσα στα λουλούδια που έχουν προηγουμένως ανακαλύψει με τυχαία σειρά, με τον τρόπο αυτό ουσιαστικά «λύνοντας» το λεγόμενο «πρόβλημα του περιοδεύοντος πωλητή», ένα διάσημο και δυσεπίλυτο γρίφο στον χώρο των οικονομικών και των μαθηματικών.

Στο πρόβλημα αυτό, ένας άνθρωπος (πωλητής) καλείται να βρει τη συντομότερη δυνατή διαδρομή ανάμεσα σε όλους τους προορισμούς που πρέπει να επισκεφτεί. Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές λύνουν το πρόβλημα συγκρίνοντας το μήκος όλων των πιθανών διαδρομών και επιλέγοντας τον πιο σύντομο. Όμως οι μέλισσες φαίνεται να κάνουν ουσιαστικά το ίδιο πράγμα κάθε μέρα, χωρίς καν τη βοήθεια υπολογιστή, απλώς με ένα εγκέφαλο που δεν είναι μεγαλύτερος από ένα σπόρο φυτού.
Όπως είπαν οι επιστήμονες, καθημερινά οι μέλισσες ξεκινούν να επισκεφτούν μια πληθώρα λουλουδιών σε διάφορες τοποθεσίες και, επειδή θέλουν να κάνουν εξοικονόμηση ενέργειας για το πέταγμά τους, «υπολογίζουν» μια διαδρομή που τους επιτρέπει να βρίσκονται στον αέρα το ελάχιστο δυνατό χρονικό διάστημα.

Χρησιμοποιώντας τεχνητά άνθη, συνδεμένα με υπολογιστές, οι ερευνητές έδειξαν ότι οι μέλισσες δεν χαράζουν μια πορεία απλώς με βάση την τυχαία σειρά που βρήκαν προηγουμένως τα λουλούδια, αλλά πάνε από λουλούδι σε λουλούδι ακολουθώντας συγκεκριμένο «σχέδιο», που τους επιτρέπει να πετάνε όσο γίνεται λιγότερο.

Αφού εντοπίσουν τις θέσεις των λουλουδιών, στη συνέχεια οι μέλισσες επιστρέφουν σε αυτά έχοντας μάθει -με μυστηριώδη τρόπο- να ακολουθούν πια τον καλύτερο δυνατό δρόμο, δηλαδή τον πιο σύντομο, ώστε να εξοικονομούν χρόνο και ενέργεια (ή χρήμα, όπως θα έλεγε ένας πωλητής!).

«Παρά τους μικροσκοπικούς εγκεφάλους τους, οι μέλισσες είναι ικανές για εντυπωσιακά κατορθώματα στη συμπεριφορά τους. Πρέπει να καταλάβουμε με ποιο τρόπο μπορούν να λύσουν το πρόβλημα του περιοδεύοντος πωλητή χωρίς κομπιούτερ» δήλωσε ο υπεύθυνος της έρευνας.

Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι μια τέτοια ανακάλυψη θα μπορούσε να βοηθήσει και τους ανθρώπους σε διάφορα πρακτικά προβλήματα, όπως στην καλύτερη ρύθμιση της κυκλοφορίας σε ένα δίκτυο (π.χ. κυκλοφοριακό) ή στην εκτεταμένη αλυσίδα τροφοδοσίας μιας επιχείρησης, που στέλνει φορτηγά σε όλα σημεία του ορίζοντα και θέλει να εξοικονομήσει χρόνο και χρήμα στις μετακινήσεις.

ΤΑ ΝΕΑ, 25/10/2010

Τα γονίδια της δυσλεξίας

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΣΤΑΜΑΤΗΣ Ν. ΑΛΑΧΙΩΤΗΣ

Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2009

Εφημερίδα Bήμα,


Εχει ονομαστεί και νόσος των χαρισματικών παιδιών, καθώς τα παιδιά με δυσλεξία συχνά εμφανίζουν μεγαλύτερη δημιουργικότητα και ευρηματικότητα από τα υπόλοιπα. Ποια είναι όμως η - δυσδιάκριτη - γενετική βάση αυτής της τόσο διαδεδομένης μαθησιακής δυσκολίας;
Η δυσλεξία, μια μαθησιακή δυσκολία της ανάγνωσης και της ορθογραφημένης γραφής, είναι η πιο συχνή νευροσυμπεριφοριστική ανωμαλία. Το ποσοστό εμφάνισής της ποικίλλει, ανάλογα με τις μελέτες και τα κριτήρια, από το 5% ως το 17,5% των μαθητών, με τη συχνότητα να είναι μεγαλύτερη στα αγόρια. Η δυσλεξία μπορεί να είναι επίκτητη, λόγω κάποιας εγκεφαλικής βλάβης, ή αναπτυξιακή που ενέχει και γενετικά στοιχεία. Ως όρος ετέθη το 1887, με την αιτιολογία της να παραμένει θολή για πολλές δεκαετίες καθώς οι έρευνες εστιάζονταν στον εντοπισμό εγκεφαλικών βλαβών, νευροανατομικών ευρημάτων δηλαδή, ενώ μόνο τελευταία άρχισαν να προσανατολίζονται εντατικά στο γενετικό επίπεδο.

Το 1925 επετεύχθη μια πρώιμη συνδυαστική προσέγγιση της εγκεφαλικής και γενετικής παραμέτρου, διά της προσπάθειας συσχέτισης της δυσλεξίας με την αριστεροδεξιοχειρία, η οποία έχει κληρονομική βάση. Στις μέρες μας η ελπίδα κατανόησης της δυσλεξίας κινείται έντονα στο γενετικό επίπεδο, διά της ανίχνευσης γονιδίων που πιθανόν συνδέονται με τις εγκεφαλικές μικροδιαφοροποιήσεις οι οποίες παρατηρούνται μεταξύ δυσλεκτικών και φυσιολογικών ατόμων. Τέτοιες εγκεφαλικές διαφορές αφορούν, λ.χ., την ελλιπή κυριαρχία του αριστερού ημισφαιρίου όπου εδράζεται το κέντρο ελέγχου των γλωσσικών λειτουργιών, τη λέπτυνση της λευκής ουσίας του εγκεφάλου, τη μυελίνη δηλαδή των νευροαξόνων που συμβάλλει στην ταχύτητα μεταβίβασης της πληροφορίας μεταξύ των νευρώνων, την υστέρηση της μετανάστευσης των νευρώνων κατά την ανάπτυξη του φλοιού στα βαθύτερα στρώματα του νεοφλοιού ή σε λάθος περιοχή κατά την εμβρυϊκή ανάπτυξη του εγκεφάλου και τη δημιουργία των νευρωνικών δικτύων.

Πόσο επηρεάζουν τα γονίδια;

Ποια γονίδια όμως έχουν αποκαλυφθεί και πώς συνδέονται με την ανάπτυξη της δυσλεξίας διά των νευροανατομικών επιδράσεών τους; Στο σημείο αυτό τονίζεται ότι περίπου το 30% των γονιδίων μας επηρεάζει την ανάπτυξη και τη λειτουργία του εγκεφάλου και το 70% τα υπόλοιπα συστήματα του σώματός μας• τα γονίδια εμπλέκονται, ως έναν βαθμό, σε όλες τις συμπεριφορές του ανθρώπου, συμπεριλαμβανομένων και των μαθησιακών δυσκολιών.

Η εμπλοκή του γενετικού παράγοντα στη δυσλεξία αποκαλύφθηκε αρχικά με γενετικές μελέτες σε επίπεδο οικογενειών που έχουν δυσλεκτικά άτομα, επεκτάθηκε στις έρευνες διδύμων και τελευταία στο μοριακό επίπεδο, με την αιτιολογική ερμηνεία να παραμένει εν πολλοίς ασαφής, ωστόσο να φωτίζεται όλο και περισσότερο. Από το οικογενειακό επίπεδο αποκαλύπτεται ότι το 25%-65% των παιδιών που παρουσίασαν δυσλεξία είχαν έναν γονιό δυσλεκτικό. Ο συντελεστής κληρονομησιμότητας, από μελέτες οικογενειών, βρέθηκε να είναι 40%, δηλαδή η αιτιολογία είναι κατά 40% γενετική και οφείλεται σε γονιδιακές παραλλαγές που φέρουν τα δυσλεκτικά άτομα και δεν έχουν τα φυσιολογικά, με την περιβαλλοντική παράμετρο να είναι ισχυρή.

Ο εν λόγω συντελεστής υπερβαίνει το 50% στις περιπτώσεις διδύμων δυσλεκτικών, διαφοροποιούμενος ανάλογα με την ικανότητα/ δεξιότητα που μελετάται. Π.χ. για την καλή ανάγνωση ο εν λόγω συντελεστής είναι 21%-62%, για την αναγνώριση λέξεων 45%, για την ορθογραφική ικανότητα/ δεξιότητα, όπως και για τη φωνολογική αποκωδικοποίηση της σχέσης γράμματος- ήχου, ο συντελεστής κληρονομησιμότητας είναι επίσης υψηλός. Τα στοιχεία αυτά είναι ισχυρότερα στα μονοζυγωτικά δίδυμα σε σχέση με τα διζυγωτικά• όπως και η πιθανότητα να είναι και τα δύο δίδυμα δυσλεκτικά αν το ένα είναι δυσλεκτικό• στα μονοζυγωτικά η πιθανότητα αυτή προσεγγίζει το 68% και στα διζυγωτικά μόνο το 38% Τέτοιες διαφορές είναι καθαρά γενετικές, αφού το περιβάλλον είναι κοινό.

Παρά τις προσπάθειες αυτές σε επίπεδο οικογενειών και διδύμων, δεν ταυτοποιήθηκε κατά αιτιατό τρόπο κανένα γονίδιο, ούτε βρέθηκε κάποια μορφή μεντελικής κληρονομικότητας της δυσλεξίας. Εχει όμως καταδειχθεί ότι πολλές αναπτυξιακές ανωμαλίες και ειδικότερα η διαμόρφωση της δυσλεξίας είναι η αντανάκλαση των γονιδιακών επιδράσεων και αλληλεπιδράσεων μεταξύ τους και με το περιβάλλον. Στο γενετικό αυτό μέτωπο, με πολλές και επίπονες προσπάθειες, έχουν συσχετιστεί με τη δυσλεξία πολλές υποψήφιες γονιδιακές περιοχές που βρίσκονται στα χρωμοσώματα 1, 2, 3, 6, 7, 11, 15 και 18.

Γονιδιακός χάρτης της δυσλεξίας

Η μοριακή προσέγγιση της δυσλεξίας είναι αναμφίβολα περισσότερο διαφωτιστική και ελπιδοφόρα. Π.χ. τελευταία χαρτογραφήθηκε ολόκληρο το γονιδίωμα δυσλεκτικών ατόμων και βρέθηκε ότι μια σημαντική περιοχή εντοπίζεται στο 6ο χρωμόσωμα. Διάφορα γονίδια του χρωμοσώματος αυτού, με σημαντικότερα τα ΚΙΑΑΟ319 και DCDC2, φαίνεται να παίζουν ιδιαίτερο ρόλο για την εκδήλωση της δυσλεξίας. Τα γονίδια αυτά βρίσκονται κοντά, εκφράζονται στις ίδιες εγκεφαλικές περιοχές που είναι σχετικές με τον θάλαμο και έχουν όμοιες λειτουργίες. Το ΚΙΑΑ0319 κωδικοποιεί μια μεμβρανική πρωτεΐνη που συμμετέχει στις κυτταρικές προσκολλήσεις και στη νευρωνική μετανάστευση, στην οποία συμμετέχει και το DCDC2. Αλλα υποψήφια και προδιαθεσικά γονίδια για τη δυσλεξία είναι το DΥΧ1C1 του 15ου χρωμοσώματος που εκφράζεται σε πολλούς ιστούς, συμπεριλαμβανομένου και του εγκεφάλου, και εμπλέκεται στη μετανάστευση των νευρώνων• όπως και το DΥΧ5 του 3ου χρωμοσώματος. Αλλο ένα γονίδιο του χρωμοσώματος αυτού, το RΟΒΟ1, εκφράζεται στο αναπτυσσόμενο νευρικό σύστημα και εμπλέκεται στη μορφοποίηση του νευράξονα και των δεντριτών.

Πέραν των αναφερθέντων γονιδίων εμπλέκονται και άλλα• κατάσταση που υποδηλώνει ότι η δυσλεξία είναι ένας ποσοτικός χαρακτήρας, εξαρτάται δηλαδή από πολλά γονίδια, και γι΄ αυτό επηρεάζεται πολύ και από το περιβάλλον, όπως λ.χ. η νοημοσύνη μας, το ύψος μας κ.ά. Η κατάσταση αυτή σε σύζευξη με τον συνδυασμό των γονιδιακών παραλλαγών των προδιαθεσικών γονιδίων που φέρει κάθε δυσλεκτικό άτομο έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ποικίλων τύπων δυσλεξίας• όπως και διαφορετικού βαθμού εκδήλωσής της. Γι΄ αυτό μπορεί να παρουσιάζουν ετερογένεια τα δυσλεκτικά παιδιά της ίδιας οικογένειας και να χρειάζονται διαφορετική εξειδίκευση των μεθόδων αντιμετώπισης της δυσλεξίας τους• αντιμετώπιση που επί του παρόντος μόνο σε εμπειρικό επίπεδο είναι εφικτή. Απώτερος στόχος βέβαια είναι η γονιδιακή θεραπεία των ελαττωματικών προδιαθεσικών γονιδίων, κάτι που παραπέμπεται στο μέλλον. Και επειδή δεν έχει βρεθεί ακόμη κανένα γενετικό- βιολογικό τεστ, η προσοχή γονιών και νηπιαγωγώνδασκάλων πρέπει να είναι μεγάλη για την έγκαιρη διάγνωση και συνακόλουθη αντιμετώπιση, προκειμένου να καμουφλαριστούν πιο επιτυχώς τα συμπτώματα• μια πρώιμη διάγνωση έχει αναμφίβολα πιο ικανοποιητική αντιμετώπιση. Τονίζεται επίσης ότι παιδιά που οι γονείς τους αντιμετώπισαν το πρόβλημα στην παιδική ηλικία, έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να επιτύχουν το ίδιο συγκριτικά με άλλα παιδιά που οι γονείς τους δεν τα κατάφεραν.

Πολλά παιδιά πάντως έχουν καταφέρει να νικήσουν αυτή τη δυσκολία λόγω της ευπλαστότητας του εγκεφάλου και της σωστής αντιμετώπισης της δυσλεξίας από γονείς και δασκάλους. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι οι εγκέφαλοι των δυσλεκτικών παιδιών είναι συνήθως ευφυέστεροι, δημιουργικότεροι και εφευρετικότεροι• παραδείγματα δυσλεκτικών που διέπρεψαν έχουμε πολλά, όπως λ.χ. ο Εντισον. Γι΄ αυτό η δυσλεξία μπορεί να θεωρηθεί και «θείο δώρο», η «νόσος των χαρισματικών παιδιών», μια «παθολογία της ανωτερότητας» αν διαγνωστεί εγκαίρως και αντιμετωπιστεί επιτυχώς. Η ενημέρωση και η βοήθεια των ηρωικών γονιών από την πολιτεία είναι επίσης σημαντική• για να μην αισθάνονται ανυπεράσπιστοι, μόνοι και ανήμποροι να βοηθήσουν το «εύπλαστο» παιδί τους.
Ο κ. Σ. Ν. Αλαχιώτης είναι καθηγητής Γενετικής.

H ιστορία του ιού της γρίπης όπως γράφτηκε από εμάς.......

Πρόσεχε καλά στο δρόμο....

Χιλιάδες γονίδια καθορίζουν την ανθρώπινη ευφυΐα

Με έμμεσο τρόπο επιδρούν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου

 

Περίπου 200 γονίδια τα οποία παίζουν μικρό αλλά σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της ανθρώπινης ευφυΐας, εντόπισαν άγγλοι επιστήμονες.

Για να προσδιορίσουν την ταυτότητα των γονιδίων που καθορίζουν τις πνευματικές μας επιδόσεις, οι ειδικοί εξέτασαν 4.000 παιδιά στη Βρετανία και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ευφυΐα και η νοημοσύνη δεν αποτελούν απόρροια της δράσης μιας μικρής ομάδας γονιδίων όπως πιστευόταν παλιότερα, αλλά αντιθέτως οφείλονται στη συνεργατική δράση εκατοντάδων ή χιλιάδων από αυτά.

Με άλλα λόγια, τα γονίδια του... μυαλού συνθέτουν ένα τεράστιο δίκτυο όπου το καθένα συνεισφέρει ελάχιστα. Μάλιστα όπως εξηγούν, η γονιδιακή αυτή δράση είναι ορατή στον άνθρωπο από πολύ μικρή ηλικία, από τότε δηλαδή που το παιδί πηγαίνει στο σχολείο. Και για τον λόγο αυτό, όπως εξήγησε στην εφημερίδα «Sunday Τimes» ο Ρόμπερτ Πλόμιν, καθηγητής Συμπεριφορικής Γενετικής στο Ινστιτούτο Ψυχιατρικής του Κing΄s College στο Λονδίνο, «σκοπός μας είναι στο μέλλον να δημιουργήσουμε μια σειρά από γενετικά τεστ τα οποία θα απευθύνονται σε παιδιά. Τα τεστ θα μας υποδεικνύουν ποια παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν μαθησιακές δυσκολίες, κι έτσι να μπορούμε να επεμβαίνουμε για να τα βοηθούμε έγκαιρα».

Ο άγγλος επιστήμονας δημιούργησε μια βάση δεδομένων που περιελάμβανε τις πνευματικές επιδόσεις των 4.000 μαθητών. Η αποτίμηση των επιδόσεών τους στηρίχθηκε τόσο στις απόψεις των δασκάλων όσο και σε τεστ που ο ίδιος και οι συνάδελφοί του υπέβαλαν στα παιδιά. Στη συνέχεια η ομάδα Πλόμιν ανέλυσε το DΝΑ των μαθητών αναζητώντας μικρές μεταλλάξεις στα γονίδιά τους. Τέτοιες υπάρχουν εκατομμύρια. Ομως οι επιστήμονες περιόρισαν την αναζήτησή τους σε ένα εκατομμύριο από αυτές, τις πιο κοινές, με σκοπό να διαπιστώσουν ποιες από αυτές εμφανίζονταν συχνότερα τόσο στα παιδιά που θεωρούνται αρκετά ευφυή όσο και σε εκείνα που είχαν μέτριες επιδόσεις.

«Εκτός απο τις μεταλλάξεις, διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν περίπου 200 γονίδια τα οποία παίζουν μικρό αλλά σημαντικό ρόλο στην ικανότητα των παιδιών να διαπρέπουν στα μαθηματικά και την αγγλική γλώσσα», τονίζει ο δρ. Ρ. Πλόμιν. Και προσθέτει ότι δεν υπάρχει ένα και μόνο γονίδιο που να καθορίζει τον βαθμό ευφυΐας ενός ανθρώπου. Η προσπάθεια των ειδικών τώρα θα επικεντρωθεί στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα γονίδια συνεργάζονται για να καθορίσουν το εύρος των πνευματικών επιδόσεων ενός ανθρώπου. Πολύτιμο εργαλείο στην έρευνα θα είναι οι πανίσχυροι ηλεκτρονικοί υπολογιστές που είναι σε θέση θεωρητικά να ανιχνεύσουν τις αλληλεπιδράσεις των γονιδίων στο σώμα μας.

Ο Ιαν Ντέρι, διευθυντής του Κέντρου Νοητικής Γήρανσης και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, σημειώνει ότι παρά το γεγονός ότι σε μεγάλο βαθμό η ευφυΐα είναι κληρονομική, ωστόσο είναι δύσκολο να υποδείξει κανείς έστω κι ένα γονίδιο που από μόνο του καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη φυσιολογική νοημοσύνη ενός υγιούς ενηλίκου. Από την άλλη πλευρά, περίπου 300 γονίδια είναι γνωστό ότι συνδέονται με την πνευματική υστέρηση».

Ο Ντέρι θεωρεί ότι πολλά γονίδια μπορεί να καθορίζουν με έμμεσο τρόπο την ευφυΐα, επιδρώντας στον τρόπο ανάπτυξης του εγκεφάλου. «Στους ενηλίκους υπάρχουν δομές και περιοχές του εγκεφάλου που επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τη δράση γονιδίων. Τέτοιες δομές είναι η φαιά ουσία».

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: TA NEA, Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου 2010
 

Παιδί και κυκλοφοριακή αγωγή - συμβουλές προς τους γονείς

Όλοι μας θέλουμε τα παιδιά μας να πηγαίνουν και να επιστρέφουν από τα σχολεία τους ασφαλή. Να θυμάστε ότι οι γονείς είναι εκείνοι που δίνουν τα πρώτα μαθήματα κυκλοφοριακής αγωγής στο παιδί.

Γι αυτό:

• Αναζητήστε την πιο ασφαλή διαδρομή, που πρέπει να ακολουθεί το παιδί σας, για να φθάσει και να επιστρέψει από το σχολείο του.
• Η πιο σύντομη διαδρομή δεν είναι απαραίτητα και η  πιο ακίνδυνη. Ελέγξετε πολλές φορές το δρομολόγιο για το σχολείο του παιδιού σας. Όταν καταλήξετε στην πιο κατάλληλη διαδρομή, φροντίστε να τη διανύσετε πολλές φορές μαζί του, έτσι ώστε να του αποτυπωθεί σωστά.
• Ακολουθώντας καθημερινά την ίδια διαδρομή, θα μπορεί σιγά-σιγά να γνωρίσει όλες τις ιδιαιτερότητες και ιδιομορφίες του δρομολογίου και κατά συνέπεια τους ενδεχόμενους κινδύνους.
• Το παιδί πρέπει να μάθει να σταματά στην άκρη του πεζοδρομίου, πριν περάσει στην απέναντι πλευρά του δρόμου. Πρέπει να μάθει να ελέγχει προσεκτικά αριστερά και δεξιά το δρόμο και να τον διασχίζει μόνο όταν θα είναι απόλυτα σίγουρο ότι δεν περνούν οχήματα.
• Μάθετε στο παιδί σας να αντιλαμβάνεται σωστά πότε ένα όχημα είναι  μακριά ή κοντά του. Μια κακή εκτίμηση μπορεί να οδηγήσει σε ατύχημα.
• Κρατάτε πάντα από το χέρι το παιδί σας που πρέπει να βαδίζει στην εσωτερική πλευρά του πεζοδρομίου.
• Μάθετε στο παιδί σας ότι ακόμα και στις διαβάσεις των πεζών πρέπει να είναι εξίσου προσεκτικό. Και στην περίπτωση αυτή ισχύει ο προσεκτικός έλεγχος του δρόμου δεξιά και αριστερά.
• Ιδίως τις βραδινές ώρες, το κίτρινο χρώμα στα ρούχα του παιδιού ή τα  αντανακλαστικά αυτοκόλλητα, βοηθούν τους οδηγούς να αντιληφθούν  καλύτερα την παρουσία του στο δρόμο.

Αν στο σχολείο ή τη διαδρομή υπάρχει έλλειψη ή φθορές σε σηματοδότες ή  πινακίδες (οδικά σήματα), ενημερώστε άμεσα τους αρμόδιους φορείς.

Πρόγραμμα κυκλοφοριακής αγωγής

Φέτος όλα τα παιδιά του Τ.Ε. αποφασίσαμε να μάθουμε για την κυκλοφοριακή αγωγή.
Στην προσπάθεια αυτή θα δημοσιεύουμε δουλειές μας όπως ποιήματα,ιστοριούλες,ζωγραφιές και άλλα.


   Θα τα πούμε σύντομα!

Εκπαιδευτικές στρατηγικές για μαθητές με Asperger

Τα παιδιά στα οποία έχει γίνει διάγνωση με σύνδρομο Asperger παρουσιάζουν μια ιδιαίτερη πρόκληση στο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Η τυπική γνώμη από τους συμμαθητές τους είναι ότι τα παιδιά αυτά είναι εκκεντρικά και περίεργα, και οι ανάρμοστες κοινωνικές τους ικανότητες συνήθως χρησιμοποιούνται για να τα κάνουν εξιλαστήρια. Η αδεξιότητα και η εμμονή για μουντά πράγματα προσθέτουν στην «περίεργη» παρουσίασή τους. Τα παιδιά με το σύνδρομο Asperger έχουν ελλιπή κατανόηση των ανθρώπινων σχέσεων και τους κανόνες της κοινωνικής συμπεριφοράς. Είναι αφελή και είναι εμφανές ότι τους λείπει η κοινή λογική. Η αναπροσαρμοτικότητά τους και ανικανότητά τους να χειρίζονται τις αλλαγές δημιουργεί σε αυτά τα άτομα άγχος και να είναι συναισθηματικά ευάλωτα. Την ίδια στιγμή τα παιδιά με το σύνδρομο (που επί το πλείστον είναι αγόρια) έχουν συνήθως μέτρια ή και λίγο παραπάνω από μέτρια νοημοσύνη και έχουν ανώτερη μηχανική μνήμη. Η επιδίωξή των ενδιαφερόντων τους μπορεί να τα οδηγήσει αυτά τα άτομα σε μεγάλα επιτεύγματα αργότερα στην ζωή.

Το σύνδρομο Asperger θεωρείται μια διαταραχή στο υψηλότερο (λειτουργικό) άκρο του αυτιστικού εύρους. Συγκρίνοντας άτομα με αυτό το συνεχές, ο Van Krevelen (αναφορά στον Wing, l99l) σημείωσε ότι ένα αυτιστικό παιδί χαμηλής λειτουργίας «ζει στον κόσμο του», ενώ τα αυτιστικά παιδιά με πιο υψηλή λειτουργία «ζουν στον κόσμο μας, αλλά με τον δικό τους τρόπο». (σελ.99).

Φυσικά όλα τα παιδιά με το σύνδρομο Asperger δεν είναι το ίδιο. Όπως κάθε παιδί, και τα παιδιά με το σύνδρομο Asperger, έχουν την δική τους ιδιαίτερη προσωπικότητα, τα «τυπικά» συμπτώματα του συνδρόμου Asperger, είναι δηλωτικά με τρόπο συγκεκριμένα για το κάθε άτομο. Ως αποτέλεσμα δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη συνταγή προσέγγισης μέσα στην αίθουσα η οποία να προσκομίζεται για κάθε παιδί με σύνδρομο Asperger, όπως δεν μπορεί μόνο μια εκπαιδευτική μέθοδος να αρμόζει στις ανάγκες όλων των παιδιών που δεν έχουν σύνδρομο Asperger.

Παρακάτω υπάρχουν περιγραφές από επτά καθοριστικά χαρακτηριστικά του συνδρόμου Asperger και μετά ακολουθούν προτάσεις και στρατηγικές για μέσα στην αίθουσα για την αντιμετώπιση αυτών των συμπτωμάτων). Αυτές οι υποδείξεις προσφέρονται μόνο στην ευρύτερη έννοια και θα πρέπει να προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε μαθητή με σύνδρομο Asperger.

Επιμονή με την ομοιότητα

Τα παιδιά με σύνδρομο Asperger συγχύζονται εύκολα με την μικρότερη αλλαγή, είναι πολύ ευαίσθητα σε περιβαλλοντικές εντάσεις και μερικές φορές παίρνουν μέρος σε τελετουργικές πράξεις. Είναι ανήσυχα και τείνουν να στενοχωρούνται πολύ όταν δεν ξέρουν τι να προσμένουν: το άγχος, η κούραση και η αισθητήρια υπερφόρτωση τα αναστατώνει.

---

Συμβουλές προγραμματισμού

• Να προσφέρετε ένα αναμενόμενο και ασφαλές περιβάλλον.

• Να μειώσετε τις αλλαγές.

• Να προσφέρετε μια συνεπή καθημερινή ρουτίνα: Το παιδί με σύνδρομο Asperger πρέπει να καταλάβει την ρουτίνα της κάθε μέρας και να ξέρει τι προσμένει για να μπορεί να συγκεντρωθεί στο καθήκον του.

• Να αποφεύγετε εκπλήξεις: Να προετοιμάσετε το παιδί πολύ λεπτομερώς και εκ των προτέρων για ειδικές δραστηριότητες, τροποποιημένα προγράμματα ή όποια άλλη αλλαγή στην ρουτίνα του όσο μικρή και να είναι.

• Να καθησυχάσετε φόβους για το άγνωστο εκθέτοντας το παιδί σε νέες δραστηριότητες, δασκάλους, αίθουσα, σχολείο, κατασκήνωση και ου το καθεξής και όσο το συντομότερο γίνεται για να μην υπάρχει υπερβολική ανησυχία από το παιδί.

Για παράδειγμα, όταν ένα παιδί με σύνδρομο Asperger πρέπει να αλλάξει σχολείο, πρέπει να συναντήσει τους καινούργιους δασκάλους, να δει το καινούργιο σχολείο και να πληροφορηθεί για το νέο του πρόγραμμα πολύ πριν την υλοποίησή του. Οι εργασίες από το παλιό σχολείο μπορεί να προσκομισθούν για τις πρώτες μέρες ώστε η ρουτίνα για να εξοικειωθεί το παιδί με το νέο περιβάλλον. Ο καινούργιος δάσκαλος μπορεί να μάθει για τα ενδιαφέροντα του παιδιού και να έχει σχετικά βιβλία ή διαθέσιμες δραστηριότητες για την πρώτη μέρα του παιδιού.)

Διαταραχή στην κοινωνική αλληλεπίδραση

Τα παιδιά με σύνδρομο Asperger δείχνουν μια ανικανότητα στην κατανόηση πολύπλοκων κανόνων της κοινωνικής αλληλεπίδρασης˙ είναι αφελή˙ πολύ εγωκεντρικά˙ μπορεί να μην τους αρέσει η σωματική επαφή˙ μιλάνε προς τους ανθρώπους και όχι μαζί τους˙ δεν καταλαβαίνουν ανέκδοτα, ειρωνεία ή μεταφορές˙ χρησιμοποιούν μονότονο ή μονοκόμματο, αφύσικο τόνο φωνής˙ χρησιμοποιούν ακατάλληλα βλέμματα και γλώσσα του σώματος είναι αναίσθητα και τους λείπει η διπλωματικότητα˙ παρερμηνεύουν κοινωνικές υποδείξεις˙ δεν μπορούν να κρίνουν την «κοινωνική απόσταση»˙ παρουσιάζουν φτωχή ικανότητα να αρχίσουν και να κρατήσουν μια συζήτηση˙ έχουν αναπτύξει καλά την ομιλία τους, αλλά έχουν φτωχή επικοινωνία˙ μερικές φορές τα χαρακτηρίζουν «μικρούς δασκάλους» επειδή το στυλ ομιλίας τους είναι τόσο ώριμο και σχολαστικό˙ τα εκμεταλλεύονται με ευκολία (δεν καταλαβαίνουν ότι κάποιες φορές κάποιοι λένε ψέματα ή τα κοροϊδεύουν)˙ και συνήθως έχουν την επιθυμία να είναι μέρος του κοινωνικού κόσμου.

---

Συμβουλές προγραμματισμού

• Προστάτεψε το παιδί από την κακομεταχείριση και το κορόιδεμα˙ Στις μεγαλύτερες ηλικίες, προσπάθησε να εκπαιδεύσεις τους άλλους όσον αφορά το παιδί με το σύνδρομο Asperger όταν είναι έντονη η κοινωνική ατοπία ότι περιγράφονται τα κοινωνικά τους προβλήματα ως πραγματικά μια αναπηρία. Να παινεύεις συμμαθητές όταν τους φέρονται με συμπόνια. Αυτή η πράξη μπορεί να εμποδίσει τον στιγματισμό ενώ προάγει την εμπάθεια και την ανεκτικότητα των άλλων παιδιών.

• Τόνισε τις γνωστικές ικανότητες του παιδιού με σύνδρομο Aspenger με το να δημιουργείς καταστάσεις μαθησιακής συνεργασίας όπου οι του/της ικανότητες ανάγνωσης, λεξιλογίου, μνήμης θα θεωρούνται σαν ατού από τους συνομηλίκους και θα τον/την αποδεκτούν ως ισάξιο/ισάξια.

• Τα περισσότερα παιδιά με σύνδρομο Aspenger θέλουν φίλους αλλά δεν ξέρουν πώς να συμπεριφερθούν. Πρέπει να μάθουν πώς να συμπεριφέρονται σε κοινωνικούς υπαινιγμούς και να τους δοθεί μια λίστα απαντήσεων όπου θα μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν σε διάφορες κοινωνικές καταστάσεις. Δίδαξε στα παιδιά τι να πουν και πώς να το πουν. Άφησε τα να παίξουν ένα παιχνίδι ρόλων. Η κοινωνική κρίση των παιδιών βελτιώνεται μόνο όταν εκείνα έχουν διδαχθεί κάποιους κανόνες που οι άλλοι ακολουθούν ενστικτωδώς. Μια καθηγήτρια με σύνδρομο Aspenger δήλωσε πως η αναζήτηση της για να καταλάβει τις ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις την έκαναν να αισθανθεί σαν μια ανθρωπολόγος από τον Άρη (Sacks, 1993, σελ.112).

• Παρόλο που δεν μπορούν να καταλάβουν τα συναισθήματα των άλλων τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger μπορούν να μάθουν να αντιδρούν με το σωστό τρόπο. Όταν χωρίς πρόθεση είναι προσβλητικά, χωρίς ευαισθησία ή αδιάκριτα πρέπει να τους εξηγηθεί γιατί η απάντηση ήταν ακατάλληλη και ποια απάντηση θα ήταν η σωστή. Τα άτομα με σύνδρομο Aspenger πρέπει να μάθουν τις κοινωνικές δεξιότητες πνευματικά γιατί έχουν ελλιπές κοινωνικό ένστικτο και διαίσθηση.

• Οι μεγαλύτεροι μαθητές με σύνδρομο Asperger, μπορούν να ωφεληθούν από ένα «φιλικό σύστημα». Ο δάσκαλος μπορεί να εκπαιδεύσει ένα ευαίσθητο συμμαθητή για την κατάσταση ενός παιδιού με σύνδρομο Aspenger και να τους βάλει να καθίσουν ο ένας δίπλα στον άλλο. Ο συμμαθητής μπορεί να προσέχει το παιδί με σύνδρομο Aspenger στο σχολικό, στα διαλείμματα, στους διαδρόμους κ.τ.λ. και να προσπαθήσει να τον/την συμπεριλάβει στις σχολικές του δραστηριότητες.

• Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger τείνουν να είναι απομονωμένα έτσι ο δάσκαλος πρέπει να ενθαρρύνει την εμπλοκή με τους άλλους. Να ενθαρρύνει την κοινωνικοποίηση και να περιορίσει το χρόνο της απομόνωσης. Για παράδειγμα, ο δάσκαλος μπορεί να ενθαρρύνει το παιδί με σύνδρομο Aspenger να συμμετέχει στη συζήτηση με τους συνομηλίκους του/της, όχι μόνο υπερασπίζοντας τις απόψεις του/της και κάνοντας ερωτήσεις αλλά να ενισχύσει τα άλλα παιδιά να κάνουν και αυτά το ίδιο.

Περιορισμένο πεδίο ενδιαφερόντων

Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger έχουν εκκεντρικές ιδέες ή παράξενες εμμονές (μερικές φορές συλλέγουν ασυνήθιστα πράγματα).Έχουν τη διάθεση, ασταμάτητα, να κάνουν κήρυγμα για συγκεκριμένα θέματα, κάνουν συνεχείς ερωτήσεις για κάτι, δυσκολεύονται να αφήσουν τις ιδέες τους, ακολουθούν το δικό τους ρυθμό άσχετα από τις εντολές που έχουν. Μερικές φορές αρνούνται να μάθουν για κάτι που είναι έξω από το πεδίο των ενδιαφερόντων τους.

---

Συμβουλές προγραμματισμού

• Να μην επιτρέπεται στο παιδί με σύνδρομο Aspenger να συζητά ή να κάνει ερωτήσεις συνέχεια για τα περιορισμένα ενδιαφέροντά του. Περιόρισε αυτή τη συμπεριφορά καθορίζοντας μια συγκεκριμένη ώρα την ημέρα όπου το παιδί θα μπορεί να μιλήσει για αυτά. Για παράδειγμα, ένα παιδί με σύνδρομο Aspenger που έχει εμμονή με τα ζώα και κάνει αμέτρητες ερωτήσεις για τη χελώνα που είναι το κατοικίδιο της τάξης, ήξερε πως του επιτρέπονταν να κάνει ερωτήσεις μόνο κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων. Αυτό ήταν μέρος της καθημερινής του ρουτίνας και γρήγορα έμαθε να σταματά τον εαυτό του όταν ξεκινούσε τις ερωτήσεις σε άλλες ώρες της ημέρας.

• Η χρησιμοποίηση θετικής ενίσχυσης προς μια επιθυμητή συμπεριφορά είναι η σημαντική στρατηγική για τη βοήθεια ενός παιδιού με σύνδρομο Aspenger (Dewey, 1991). Αυτά τα παιδιά επηρεάζονται από τα κομπλιμέντα, π.χ. στην περίπτωση ενός παιδιού που κάνει συνέχεια ερωτήσεις, ο δάσκαλος μπορεί να τον επαινέσει μόλις εκείνος/εκείνη σταματήσει και να τον/την συγχαρεί που επέτρεψε στους άλλους να μιλήσουν. Αυτά τα παιδιά πρέπει να επαινούνται για την κοινωνική τους συμπεριφορά που στα άλλα παιδιά θεωρείται δεδομένη.

• Μερικά παιδιά με σύνδρομο Aspenger δεν θέλουν να πραγματοποιούν εργασίες εκτός του πεδίου των ενδιαφερόντων τους.

• Πρέπει να οριστούν σταθερές προσδοκίες για την ολοκλήρωση μιας εργασίας στην τάξη. Πρέπει να ξεκαθαριστεί στο παιδί με σύνδρομο Aspenger ότι δεν έχει τον έλεγχο και ότι πρέπει να ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες.

• Για απείθαρχα παιδιά, μπορεί να είναι απαραίτητο να περιοριστούν οι εργασίες τους στα ενδιαφέροντά τους (π.χ. αν τους ενδιαφέρουν οι δεινόσαυροι, τότε μπορούν να τους δοθούν προτάσεις, μαθηματικά προβλήματα, λεξιλόγιο που να αφορούν τους δεινόσαυρους).Σταδιακά, μπορούν να ζητηθούν και άλλα θέματα για τις εργασίες.

• Στους μαθητές μπορούν να δοθούν εργασίες που συνδέουν το ενδιαφέρον τους με το θέμα που μελετάται, π.χ κατά της διάρκεια της μελέτης μιας χώρας, ένα παιδί που έχει εμμονή με τα τρένα μπορεί να του ανατεθεί η διερεύνηση των μέσων μεταφοράς που χρησιμοποιούν οι κάτοικοι αυτής.

• Χρησιμοποίησε την εμμονή του παιδιού σαν ένα τρόπο διεύρυνσης των ενδιαφερόντων του/της. Για παράδειγμα, στο κεφάλαιο με τα δάση ένας μαθητής με σύνδρομο Aspenger που έχει εμμονή με τα ζώα όχι μόνο μελέτησε για τα ζώα αυτών των δασών αλλά και για τα δάση αφού ήταν ο τόπος που ζούσαν τα ζώα. Έτσι κινητοποιήθηκε να μάθει και για τους ντόπιους που εξαναγκάστηκαν να κόψουν το δάσος για να μπορέσουν να επιβιώσουν.

Ανεπαρκής συγκέντρωση

Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger συχνά αποσπώνται, είναι ανοργάνωτα, δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν μέσα στην τάξη ( συχνά δεν είναι η προσοχή δύσκολη αλλά η συγκέντρωση είναι «παράξενη», το άτομο με σύνδρομο Aspenger δεν μπορεί να ξεχωρίσει τι είναι σχετικό [Happe, 1991], έτσι η προσοχή επικεντρώνεται σε άσχετη διέγερση) και δυσκολεύονται να μάθουν μέσα ομάδες.

---

Συμβουλές προγραμματισμού

• Οι εργασίες πρέπει να χωρίζονται σε μικρότερα μέρη και πρέπει να δίνεται από το δάσκαλο συχνή ανατροφοδότηση και καθοδήγηση.

• Τα παιδιά με σοβαρά προβλήματα προσοχής ωφελούνται με χρονομετρημένες εργασίες. Αυτό τους βοηθά να οργανώσουν τον εαυτό τους. Εργασία που δεν ολοκληρώνεται ή που ολοκληρώνεται απρόσεκτα μέσα στο χρονικό όριο πρέπει να συμπληρωθεί κατά τη διάρκεια της ελεύθερης ώρας του παιδιού, π.χ. στο διάλειμμα. Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger μπορεί να είναι πεισματάρικα. Χρειάζονται ένα δομημένο πρόγραμμα που να τους διδάσκει ότι η συμμόρφωση με τους κανόνες οδηγεί σε θετική ενίσχυση ( αυτό το πρόγραμμα κινητοποιεί το παιδί να είναι παραγωγικό, έτσι ενισχύεται η αυτοεκτίμησή του και μειώνεται το άγχος γιατί νιώθει ικανό).

• Στην περίπτωση των μαθητών με σύνδρομο Aspenger η δυσκολία συγκέντρωσης, η αργή ταχύτητα της γραφής τους και η σοβαρή αποδιοργάνωση μπορεί να κάνουν απαραίτητη τη μείωση του/της φόρτου εργασίας και/ή να του/της δοθεί χρόνος σε μια τάξη όπου ένας δάσκαλος ειδικής αγωγής θα δώσει την επιπρόσθετη βοήθεια που χρειάζεται το παιδί για να ολοκληρώσει τις εργασίες του/της. Μερικά παιδιά με σύνδρομο Aspenger είναι τόσο δύσκολο να συγκεντρωθούν όπου αυτό προσθέτει ένα υπερβολικό άγχος στους γονείς, που περιμένουν να περάσουν ώρες προσπαθώντας να βοηθήσουν τα παιδιά τους.

• Το παιδί με σύνδρομο Aspenger πρέπει να κάθεται στο πρώτο θρανίο και να του/της απευθύνονται συχνά ερωτήσεις που θα τον/την βοηθήσουν να παρακολουθήσει το μάθημα.

• Επινόησε μια μη λεκτική κίνηση με το παιδί (π.χ. ένα ελαφρύ κτύπημα στον ώμο) όταν εκείνος/εκείνη δεν προσέχει.

• Εάν χρησιμοποιείται το «φιλικό σύστημα», ο φίλος του παιδιού πρέπει να κάθεται δίπλα του/της, έτσι ώστε εκείνος να του/της υπενθυμίζει ότι πρέπει να παρακολουθεί το μάθημα.

• Ο δάσκαλος πρέπει να ενθαρρύνει το παιδί με σύνδρομο Aspenger ν’ αφήνει τις κρυφές του/της φαντασίες ή σκέψεις και να επικεντρώνεται στον αληθινό κόσμο. Αυτή είναι μια συνεχής μάχη, καθώς η παρηγοριά του φανταστικού κόσμου πιστεύεται ότι είναι πιο ελκυστική απ’ ο,τιδήποτε υπάρχει στην αληθινή ζωή. Στα μικρά παιδιά ακόμη και το παιχνίδι πρέπει να είναι δομημένο γιατί μπορούν να βυθιστούν στην μοναξιά τους, να παίξουν κάποιο φανταστικό παιχνίδι και έτσι να χάσουν την επαφή με την πραγματικότητα. Η ενθάρρυνση του παιδιού με σύνδρομο Aspenger για να συμμετέχει σ’ ένα επιτραπέζιο παιχνίδι με άλλους δύο, υπό στενή επιτήρηση, του δίδει την ευκαιρία να εξασκήσει τις κοινωνικές του δεξιότητες.

Ανεπαρκής κινητικός συντονισμός

Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger είναι αδέξια, έχουν παράξενο βηματισμό, αποτυγχάνουν σε παιχνίδια που σχετίζονται με τις κινητικές ικανότητες. Αντιμετωπίζουν δυσκολίες που μπορούν να προκαλέσουν μόνιμα προβλήματα, αργή ταχύτητα γραφής και επιρροή της ικανότητά τους να ζωγραφίζουν.

---

Συμβουλές προγραμματισμού

• Σύστησε στο παιδί με σύνδρομο Aspenger ένα φυσιοθεραπευτικό πρόγραμμα εάν τα κινητικά του προβλήματα είναι σοβαρά.

• Πρότεινε στο παιδί ένα ήπιο πρόγραμμα γυμναστικής παρά ένα ανταγωνιστικό αθλητικό παιχνίδι.

• Μη πιέζεις το παιδί να συμμετέχει σε ανταγωνιστικά αθλήματα καθώς ο ανεπαρκής κινητικός συντονισμός του μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και τα πειράγματα των συμπαικτών του.

• Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger μπορεί να χρειάζονται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα, το οποίο θα περιλαμβάνει γράψιμο και αντιγραφή σε χαρτί, σχεδίαση στον πίνακα. Ο δάσκαλος καθοδηγεί συνεχώς το χέρι του παιδιού στο σχηματισμό και στις συνδέσεις των γραμμάτων καθώς διαβάζει ένα κείμενο. Όταν το παιδί «δεσμεύσει» το κείμενο στη μνήμη, αυτός / αυτή θα μπορέσει να σχηματίσει τα γράμματα χωρίς βοήθεια.

• Τα μικρά παιδιά επωφελούνται από τις γραπτές καθοδηγήσεις γιατί τα βοηθάει να ελέγξουν το μέγεθος και την ομοιομορφία των γραμμάτων που γράφουν. Αυτό, επίσης, τα αναγκάζει να περνούν κάποιο χρόνο για να γράψουν προσεκτικά.

• Όταν δίνεται μια χρονομετρημένη εργασία, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η αργή ταχύτητα γραφής του παιδιού.

• Τα άτομα με σύνδρομο Aspenger μπορεί να χρειάζονται περισσότερα, απ’ ό,τι οι συνομήλικοί του, για να ολοκληρώσουν τις εξετάσεις ( γράφοντας εξετάσεις σε μια ήσυχη τάξη όχι μόνο προσφέρεται περισσότερος χρόνος αλλά τους δίδεται και η καθοδήγηση που χρειάζονται από τον δάσκαλο για να μείνουν συγκεντρωμένα).

Μαθησιακές δυσκολίες

Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger συνήθως έχουν μέση ή πάνω από το μέσο όρο νοημοσύνη (ειδικά στις λεκτικές δοκιμασίες) αλλά έχουν σοβαρές ελλείψεις στις νοητικές δοκιμασίες και στις δοκιμασίες κατανόησης. Ο λόγος τους και τα λεξιλόγια που χρησιμοποιούν δίνουν την εντύπωση πως καταλαβαίνουν αυτά που συζητούν αλλά στην πραγματικότητα παπαγαλίζουν αυτά που έχουν διαβάσει ή ακούσει. Το παιδί με σύνδρομο Aspenger έχει άριστη μνήμη αλλά στην πραγματικότητα είναι μηχανική. Επίσης, έχουν ελλείψεις και στην επίλυση προβλημάτων.

---

Συμβουλές προγραμματισμού

• Προσφέρετε εξατομικευμένου προγράμματος που θα βοηθήσει στην επιτυχία των παιδιών. Το παιδί με σύνδρομο Aspenger χρειάζεται κινητοποίηση για να μην ακολουθεί της δικές του / της παρορμήσεις. Η μάθηση πρέπει να επιβραβεύει και όχι να προκαλεί άγχος.

• Μη θεωρείτε δεδομένο ότι τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger κατανοούν κάτι, καθώς συχνά απλά "παπαγαλίζουν" αυτά που έχουν ακούσει.

• Προσφέρετε μια πρόσθετη επεξήγηση και προσπάθησε να απλοποιείς το μάθημα, όταν το νόημά του είναι περίπλοκο.

• Επικεντρωθείτε στη μνήμη τους. Η διατήρηση πληροφοριών είναι το δυνατό σημείο τους.

• Οι συναισθηματικοί τόνοι, οι πολλαπλές έννοιες και τα θέματα σχέσεων που παρουσιάζονται στα μυθιστορήματα συχνά δεν γίνονται κατανοητά.

• Οι γραπτές εργασίες των ατόμων με σύνδρομο Aspenger συχνά επαναλαμβάνονται, περνούν από το ένα θέμα στο άλλο και περιέχουν λανθασμένες λεκτικές έννοιες. Αυτά τα παιδιά, συχνά δεν γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ των γενικών γνώσεων και των προσωπικών ιδεών και νομίζουν ότι ο δάσκαλος θα κατανοήσει τις δυσνόητες εκφράσεις τους.

• Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger συχνά είναι άριστα στην ανάγνωση αλλά αδυνατούν στην κατανόηση. Έτσι, μη θεωρείτε ότι κατανοούν αυτά που τόσο καλά διαβάζουν.

• Οι εργασίες μπορεί να μην είναι ποιοτικές γιατί το παιδί με σύνδρομο Aspenger δεν παρακινείται να προσπαθήσεις σε πεδία που δεν τον / την ενδιαφέρουν. Πρέπει να οριστούν προσδοκίες για την ποιότητα της εργασίας. Η εργασία που εκτελείται μέσα στα χρονικά όρια πρέπει όχι μόνο να είναι ολοκληρωμένη αλλά προσεκτικά προσεγμένη. Το παιδί με σύνδρομο Aspenger πρέπει να διορθώνει την εργασία του κατά τη διάρκεια του διαλείμματος ή την ώρα που εκείνος/-η ασχολείται με τα ενδιαφέροντά του/της.

Συναισθηματική ευπάθεια

Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger έχουν τη νοημοσύνη να αγωνιστούν στην εκπαίδευση αλλά συχνά δεν έχουν τη συναισθηματική στενότητα για ν’ ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της τάξης. Αυτά τα παιδιά αγχώνονται πολύ εύκολα λόγω της ανελαστικότητάς τους. Η αυτοεκτίμησή τους είναι χαμηλή, κάνουν αυτοκριτική και όταν κάνουν λάθη δεν μπορούν να το αντέξουν. Τα άτομα με σύνδρομο Asperger, κυρίως οι έφηβοι, μπορεί να είναι επιρρεπής στην κατάθλιψη (έχει καταγραφεί ένα μεγάλο ποσοστό κατάθλιψης σε ενήλικες με σύνδρομο Aspenger ). Οι εκρήξεις θυμού είναι κοινές αντιδράσεις οφειλόμενες στο άγχος και στη σύγχυση. Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger σπάνια φαίνονται χαλαρά και εύκολα καταβάλλονται όταν τα πράγματα δεν είναι σύμφωνα με τις αυστηρές απόψεις τους. Η αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους και οι απαιτήσεις της καθημερινής ζωής χρειάζονται συνεχή προσπάθεια.

---

Συμβουλές προγραμματισμού

• Εμποδίστε τις εκρήξεις θυμού προσφέροντας ένα υψηλό επίπεδο συνοχής. Προετοιμάστε αυτά τα παιδιά για τις αλλαγές στην καθημερινή τους ρουτίνα και να μειωθεί το άγχος. Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger συχνά είναι φοβισμένα, θυμωμένα και ανήσυχα στις αναγκαστικές ή απρόσμενες αλλαγές.

• Διδάξτε αυτά τα παιδιά πώς να αντιμετωπίζουν το άγχος που τους καταβάλλει και έτσι θα αποφεύγουν τις εκρήξεις. Βοηθήστε το παιδί, γράφοντας τα βήματα που πρέπει να ακολουθεί όταν εκείνος/-η είναι ανήσυχος / ανήσυχη [π.χ. 1) ανάπνευσε βαθιά 3 φορές, 2) μέτρησε τα δάχτυλα του δεξιού σου χεριού 3 φορές, 3) ζήτησε να δεις ον δάσκαλο ειδικής αγωγής, κ.τ.λ.]. Συμπεριλάβετε και την συμπεριφορά στην οποία το παιδί νιώθει άνετα. Γράψτε τα βήματα αυτά σε μια κάρτα την οποία το παιδί θα έχει στην τσέπη του και θα μπορεί πάντα να τη διαβάζει.

• Να είστε ήρεμος, προβλέψιμος στη συνδιαλλαγή σου με το παιδί και να δείχνεις παράλληλα υπομονή και συμπόνια. Ο Hans Asperger (1991), ο ψυχίατρος που έδωσε το όνομά του στο σύνδρομο, παρατήρησε πως «ο δάσκαλος που δεν καταλαβαίνει ότι πρέπει να διδάξει το παιδί με σύνδρομο Aspenger ευνόητα πράγματα θα νιώθει ανυπόμονος και εκνευρισμένος» (σελ. 57). Μην περιμένετε το παιδί με σύνδρομο Aspenger να παραδεχτεί ότι είναι θλιμμένος / θλιμμένη. Όπως δεν μπορούν να καταλάβουν τα συναισθήματα των άλλων έτσι και εκείνα αγνοούν τα δικά τους συναισθήματα. Συχνά καλύπτουν την κατάθλιψή τους και αρνούνται τα συμπτώματά της.

• Οι δάσκαλοι πρέπει να επαγρυπνούν για αλλαγές στη συμπεριφορά που μπορεί να είναι ενδείξεις κατάθλιψης, όπως έντονη αποδιοργάνωση, παραμέληση, χρόνια κόπωση, κλάμα, αυτοκτονικές τάσεις, κ.τ.λ.. Μη δέχεστε την απάντηση του παιδιού ότι αυτός/-ή είναι «εντάξει».

• Αναφέρετε τα συμπτώματα στο γιατρό του παιδιού ή κάνε μια αναφορά έτσι ώστε το παιδί να αξιολογηθεί για κατάθλιψη και να λάβει θεραπεία, αν χρειάζεται. Επειδή τα παιδιά αυτά δεν μπορούν να εκτιμήσουν τα συναισθήματά τους και να ζητήσουν παρηγοριά από τους άλλους, είναι σημαντικό η κατάθλιψη να διαγνωστεί έγκαιρα.

• Οι έφηβοι με σύνδρομο Aspenger έχουν προδιάθεση για κατάθλιψη. Οι κοινωνικές δεξιότητες έχουν ιδιαίτερη αξία στην εφηβεία και ο μαθητής με σύνδρομο Aspenger ανακαλύπτει ότι αυτός/-ή είναι διαφορετικός/-ή και δυσκολεύεται να δημιουργήσει σχέσεις. Η μαθητική εργασία γίνεται πιο αφαιρετική και οι έφηβοι με σύνδρομο Aspenger βρίσκουν τις εργασίες πιο δύσκολες και περίπλοκες. Σε μια περίπτωση, οι καθηγητές παρατήρησαν ότι ένας έφηβος με σύνδρομο Aspenger δεν αντιδρούσε στις εργασίες των μαθηματικών και πίστευαν ότι τα κατάφερνε πολύ καλά. Στην πραγματικότητα, η μειωμένη οργανωτικότητα και παραγωγικότητά του στα μαθηματικά ήταν μια λειτουργία απόδρασης προς τον εσωτερικό του κόσμο για να αποφύγει τα μαθηματικά και έτσι δεν απέδιδε τόσο καλά.

• Είναι σημαντικό, οι έφηβοι με σύνδρομο Aspenger να έχουν κάποιο σύμβουλο υποστήριξης τον οποίο θα μπορούν να δουν τουλάχιστον μια φορά την ημέρα. Αυτό το πρόσωπο θα μπορεί εκτιμήσει πόσο καλά αυτός / αυτή τα καταφέρνει και να μαζεύει τις παρατηρήσεις των άλλων καθηγητών.

• Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger πρέπει να λάβουν βοήθεια μόλις παρατηρηθούν δυσκολίες σε συγκεκριμένα πεδία. Αυτά τα παιδιά γρήγορα καταβάλλονται και αντιδρούν πιο άσχημα στην αποτυχία απ’ ότι τ’άλλα παιδιά.

• Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger τα οποία είναι συναισθηματικά εύθραυστα μπορεί να χρειάζεται να τοποθετηθούν σε ένα τμήμα ειδικής αγωγής το οποίο θα προσφέρει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διδασκαλίας. Αυτά τα παιδιά χρειάζονται ένα μαθησιακό περιβάλλον στο οποίο θα νιώθουν ικανά και παραγωγικά. Επιπλέον, κρατώντας τα στην κανονική τάξη όπου δεν μπορούν να συλλάβουν έννοιες ή να ολοκληρώσουν εργασίες, συμβάλει στη μείωση της αυτογνωσίας τους, την αύξηση της απόσυρσής τους και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια καταθλιπτική διαταραχή. (Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να ανατεθεί στο παιδί με σύνδρομο Aspenger ένας προσωπικός βοηθός παρά εκείνο να τοποθετηθεί σε ένα τμήμα Ειδικής Αγωγής. Ο βοηθός θα του προσφέρει υποστήριξη και συνεχή ανατροφοδότηση).

Τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger εύκολα καταβάλλονται από περιβαλλοντικούς στρεσογόνους παράγοντες και έχουν μειωμένη ικανότητα στο να σχηματίζουν διαπροσωπικές σχέσεις. Έτσι, δεν είναι παράξενο που δίνουν την εντύπωση της «εύθραυστης ευπάθειας και της παθητικής παιδικότητας» (Wing, 1981, σελ.117). Ο Everard (1976), έγραψε πως όταν αυτοί οι έφηβοι συγκρίνονται με τους «μη ανάπηρους» συνομηλίκους τους, «καταλαβαίνουν αμέσως πόσο διαφορετικοί είναι και τι μεγάλη προσπάθεια πρέπει να καταβάλλουν για να ζήσουν σε ένα κόσμο όπου δεν γίνονται παραχωρήσεις και που αναμένεται να προσαρμοστούν» (σελ. 2).

Οι δάσκαλοι μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη βοήθεια αυτών των παιδιών για να μάθουν να διαπραγματεύονται τον κόσμο γύρω τους. Επειδή τα παιδιά με σύνδρομο Aspenger δεν είναι ικανά να εκφράσουν τους φόβους και της ανησυχίες τους, πρέπει ένας ενήλικας να τους βοηθήσει να αφήσουν την ασφαλή φανταστική ζωή τους για τις αβεβαιότητες του εξωτερικού πραγματικού κόσμου. Οι επαγγελματίες που δουλεύουν με εφήβους στα σχολεία πρέπει να τους δίδουν την οργάνωση και τη σταθερότητα που εκείνοι δεν έχουν. Χρησιμοποιώντας εφευρετικές στρατηγικές διδασκαλίας στα άτομα που πάσχουν από σύνδρομο Aspenger, όχι μόνο διευκολύνεται η ακαδημαϊκή επιτυχία αλλά τους βοηθάει, επίσης, να νιώσουν λιγότεροι απομονωμένοι από τους άλλους και λιγότερο καταβεβλημένοι από της απαιτήσεις της καθημερινής ζωής.

Aπό το βιβλίο της συγγραφέος, Karen Williams (1995) "Εστίαση στην Αυτιστική Συμπεριφορά", Τόμος 10, No. 2, από την PRO-ED, Inc.