Ευχές για καλή Ανάσταση σε όλους

Η ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ

Η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση είναι θεωρία και θεραπευτική παρέμβαση που αναπτύχθηκε αρχικά από την Dr. Ayres, εργοθεραπεύτρια και Νευροεπιστήμονα, στην Αμερική τη δεκαετία του 70. Από τότε ως σήμερα η θεωρία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης και οι θεραπευτικές παρεμβάσεις που προκύπτουν από αυτή έχουν μελετηθεί, τεκμηριωθεί και αναβαθμιστεί από πολλούς καταξιωμένους επιστήμονες. Σήμερα είναι η περισσότερο μελετημένη και περισσότερο χρησιμοποιούμενη μέθοδος για παιδιά με αναπτυξιακές δυσκολίες στην Αμερική και στην Ευρώπη .
Σύμφωνα με την θεωρία αυτή ΄΄ η κατάλληλη δράση και συμπεριφορά των παιδιών βασίζεται στη λήψη, την επεξεργασία και την ερμηνεία των πληροφοριών που εισέρχονται από το περιβάλλον μέσω των αισθητηριακών συστημάτων ΄΄. Λέγοντας αισθητηριακά συστήματα πέρα από τα ευρέως γνωστά όπως : η όραση – οπτικό, η γεύση- γευστικό, η ακοή – ακουστικό, η αφή – απτικό υπάρχουν άλλα δύο λιγότερο γνωστά συστήματα, το αιθουσαίο και το ιδιοδεκτικό σύστημα. Η παρέμβαση που προκύπτει από τη θεωρία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης βασίζεται κυρίως, στο αιθουσαίο, το απτικό και το ιδιοδεκτικό σύστημα . Τα 2 τελευταία πολλές φορές αναφέρονται και σαν σωματαισθητηριακό (somatosensory)σύστημα.
Τα εισερχόμενα από 3 βασικές αισθήσεις (αφή, κίνηση, θέση στο χώρο) σε συνδυασμό με το ακουστικό και το οπτικό σύστημα βάζουν τη βάση για την ανάπτυξη του ώριμου κινητικού προγραμματισμού, την συντονισμένη χρήση των 2 μερών του σώματος, την ισορροπία, τον οπτικοκινητικό συγχρονισμό, την σωματογνωσία, την ομιλία, την οπτική αντίληψη και τη συναισθηματική σταθερότητα.

H Dr. Ayres παρατήρησε ότι παιδιά με δυσκολίες μάθησης ήταν συνήθως, αδέξια, με φτωχές δεξιότητες κινητικού προγραμματισμού, και με ιδιαίτερες προτιμήσεις ή αποφυγές σε ποικίλα αισθητηριακά εισερχόμενα ερεθίσματα (π.χ. στην κίνηση, σε υφές ρούχων ή φαγητών).
Η υπόθεσή της ήταν ότι τα παιδιά αυτά ήταν ικανά να προσλαμβάνουν τα αισθητηριακά εισερχόμενα μέσω των αισθητηριακών υποδοχέων αλλά τα εισερχόμενα δεν υφίστανται την φυσιολογική επεξεργασία στον εγκέφαλο και το εγκεφαλικό στέλεχος με αποτέλεσμα τα παιδιά αυτά να μην παράγουν κατάλληλες και αποτελεσματικές προσαρμοστικές αντιδράσεις.
Τι είναι η προσαρμοστική αντίδραση?

Αν για παράδειγμα ένα παιδί κάνει κούνια και αρχίζει να ζαλίζεται τότε η κατάλληλη προσαρμοστική αντίδραση θα είναι να πηδήξει από την κούνια ή με οποιοδήποτε τρόπο να σταματήσει το κούνημα . Όταν, όμως, ο εγκέφαλος δεν επεξεργάζεται καλά αυτό που συμβαίνει τότε το παιδί συνεχίζει να κουνιέται μέχρι που ίσως να κάνει και έμετο. Αυτή είναι μια ακατάλληλη προσαρμοστική αντίδραση.
Τι είναι η Δυσλειτουργία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης?
Ο όρος ¨δυσλειτουργία αισθητηριακής ολοκλήρωσης¨ χρησιμοποιείται για να περιγράψει την δυσκολία στην σωστή επεξεργασία των αισθητηριακών εισερχομένων. Υπάρχουν πολλά είδη στην συγκεκριμένη δυσλειτουργία και γιαυτό τα παιδιά που λέμε ότι έχουν προβλήματα Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης και χρειάζονται αυτή τη θεραπεία μπορεί να είναι τελείως διαφορετικά μεταξύ τους.
Γιαυτό το λόγο είναι απαραίτητη η λεπτομερής και πλήρης αξιολόγηση της εικόνας ενός παιδιού από ειδικευμένο στην Αισθητηριακή Ολοκλήρωση Εργοθεραπευτή τόσο με ειδικά τεστ όσο και με κλινικές παρατηρήσεις.

Ενδείξεις για Δυσλειτουργία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης.

Δάσκαλοι και γονείς συχνά παρατηρούν τα παρακάτω συμπτώματα/ενδείξεις τα οποία τους οδηγούν στην αξιολόγηση των αισθητηριακών συστημάτων.

Στατικός Έλεγχος
ρίχνει το κεφάλι όταν κάθεται



χρειάζεται υποστήριξη όταν στέκεται πολύ ώρα όρθιος


καμπουριάζει


Λεπτή Κίνηση



δυσκολία στον χειρισμό αντικειμένων όπως το ψαλίδι



ασυνήθιστες λαβές σε αντικείμενα ή πολλή δυνατές ή αδύναμες (π.χ. μολύβι)



δυσκολίες στο δέσιμο κορδονιών, στο κούμπωμα κτλ.

Αδρή Κίνηση



το πήδημα, το τρέξιμο, το κουτσό γίνονται με περίεργο τρόπο ή ακόμη και καθόλου

παραπατάει, σκοντάφτει και πέφτει εύκολα πάνω σε άλλους ή αντικείμενα

δυσκολίες σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, το τέννις (ανάλογα με την ηλικία του παιδιού), το ποδήλατο και γενικώς αδεξιότητα



Αντιληπτικές Δεξιότητες



δυσκολία στην ταύτιση ή συσχέτιση αντικειμένων



χάνει γραμμές στην αντιγραφή ή το διάβασμα



δυσκολία στην κατασκευή παζλς


Γνωστικές Δεξιότητες

διασπαστικότητα

δυσκολία στη γενίκευση των γνώσεων

συνήθως κανονικό I.Q.


Ψυχοκοινωνικές Δεξιότητες
χαμηλή αυτοεκτίμηση
συναισθηματικά ξεσπάσματα
θυμώνει σχετικά εύκολα


Αισθητηριακή Επεξεργασία



υπερευαισθησία σε αισθητηριακά εισερχόμενα ερεθίσματα

αγγίζει τα πάντα ή αποφεύγει να αγγίζει

δεν ανέχεται τις αγκαλιές/λατρεύει τη σωματική επαφή

φοβάται την κίνηση/λατρεύει να κινείται συνεχώς

ληθαργικότητα/υπερδραστηριότητα


Η δυσλειτουργία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης αποτελεί ξεχωριστή διαγνωστική κατηγορία συνήθως, όμως, συνυπάρχει με άλλα διαγνωσμένα θέματα και η κλινική εμπειρία έχει δείξει πως συνήθως τα προβλήματα Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης εμφανίζονται στις παρακάτω διαγνώσεις :
1. Μαθησιακές δυσκολίες.

2. Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα.

3. Αναπτυξιακές δυσλειτουργίες κινητικού συντονισμού και Δυσπραξίες.

4. Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές.

5. Γενετικά σύνδρομα.

ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ-ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓH

«ΥΓΙΕΙΝΟ ΚΟΛΑΤΣΙΟ ΣΤΑ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΑ»

Αγαπητοί γονείς,

σας ενημερώνουμε ότι θα εφαρμοσθεί στο σχολείο μας εβδομάδα «υγιεινού δεκατιανού (κολατσιού) στα διαλείμματα».

Επιλέγουμε ένα θρεπτικό κολατσιό χρησιμοποιώντας τρόφιμα ή απ’ όλες τις ομάδες τροφίμων ή τουλάχιστον από δύο ομάδες, αρκεί τα τρόφιμα αυτά να προσφέρουν την ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το παιδί για τις σχολικές του δραστηριότητες.
Παραδείγματα υγιεινών επιλογών:
Φρούτα: φρέσκα φρούτα εποχής, αποξηραμένα φρούτα, όπως σύκα, σταφίδες, δαμάσκηνα χωρίς κουκούτσι, φρέσκοι φυσικοί χυμοί χωρίς ζάχαρη, ή φυσικοί χυμοί του εμπορίου με μεγάλη περιεκτικότητα σε φυσικό χυμό και χωρίς ζάχαρη, φρουτοσαλάτες, ζελέ με φρέσκα φρούτα κ.ά.
Δημητριακά & ψωμί: μπάρες δημητριακών, κουλούρι τύπου Θεσσαλονίκης, σταφιδόψωμο, σπιτικές πίτες, μηλόπιτα, μουστοκούλουρα, πoπ κoρν, φρυγανιές, παξιμάδια, ψωμί με ταχίνι, κριτσίνια, κράκερς, κατά προτίμηση προϊόντα ολικής άλεσης ή πολύσπορα.

Γαλακτοκομικά: γάλα, γιαούρτι με μέλι ή με δημητριακά ή με φρέσκα φρούτα ή με ξηρούς καρπούς , διάφορα είδη τυριών, κρέμα, ρυζόγαλο, μίλκ σέικ..

Λαχανικά: λαχανικά που μπορούν να φαγωθούν ωμά, όπως καρότο, αγγούρι, πιπεριά, τοματίνια κ.ά.

Κρεατικά: αυγό, βραστό ή ομελέτα στο σάντουιτς, γαλοπούλα, αλλαντικά με χαμηλά λιπαρά ή ακόμα κομμάτια άπαχου μαγειρεμένου κοτόπουλου ή κρέατος(μπιφτέκι) τα οποία μπορούμε να συνδυάσουμε με ψωμί και λαχανικά φτιάχνοντας ένα νόστιμο σάντουιτς.

Λίπη & γλυκά: ανάλατοι και άψητοι ξηροί καρποί αμύγδαλα, καρύδια,, μικρή σοκολάτα υγείας, παστέλι, χαλβά, σπιτικά κουλουράκια ή κέικ(όχι καθημερινά),

Όλες οι παραπάνω επιλογές μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξεχωριστά ή και σε συνδυασμό. Για παράδειγμα, το απλό, καθημερινό σάντουιτς μπορεί να αρέσει στο παιδί όταν αντί για ζαμπόν μια μέρα χρησιμοποιήσουμε σπιτικό μπιφτέκι ή κοτόπουλο μαζί με μαρούλι, ντομάτα και πολύχρωμες πιπεριές

.Παιδιά! προτιμήστε και «τιμήστε» τις «μαγειρικές&ζαχαροπλαστικές δημιουργίες της μαμάς και της γιαγιάς»!

Δεν επιτρέπονται: γαριδάκια, πατατάκια, ανθρακούχα αναψυκτικά, φρουτοποτά με μικρή περιεκτικότητα σε φυσικό χυμό, κρουασάν, καραμέλες, γλειφιτζούρια, πίτσες , προϊόντα με πολλή ζάχαρη, λιπαρά και κάποια συντηρητικά τύπου (Ε) …. Προσέξτε οι παραπάνω τροφές όσο πιο αραιά γίνεται

B΄ΜΕΡΟΣ
« ΥΓΙΕΙΝΟ ΚΟΛΑΤΣΙΟ ΣΤΑ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΑ »

Επιλέξτε, αγοράστε, προετοιμάστε μαζί με τα παιδιά σας το υγιεινό κολατσιό τους.
Επιτρέψτε στα παιδιά να επιλέξουν μόνα τους κάποιες φορές το κολατσιό τους και αναθέστε τους να σχεδιάσουν ένα εβδομαδιαίο μενού με τις επιθυμίες τους!(εσείς, εξηγήστε τους και κάντε διορθώσεις αν χρειαστεί).
Αφιερώστε περισσότερο χρόνο για τη σωστή επιλογή και προετοιμασία αυτού του τόσο σημαντικού γεύματος για τη σωματική ανάπτυξη του παιδιού σας.
Φτιάξτε μια λίστα με τα υλικά που θα χρειαστείτε και ψωνίστε τα μαζί.
Αφιερώστε περισσότερο χρόνο όταν ψωνίζετε τα υλικά, προσέχοντας και εξηγώντας τους για: την ποιότητα, την ημερομηνία λήξης, την σωστή συντήρηση, τα συστατικά των τροφών ( την περιεκτικότητα σε λίπος, ζάχαρη, χρωστικές & αρωματικές ουσίες και κάποια συντηρητικά τύπου Ε).
Ετοιμάστε τουλάχιστον δύο μικρά κολατσιά ή ανάλογα με την ποσότητα που συνήθως τρώει το παιδί, για να μην πεινάει, επειδή η παραμονή του στο σχολείο είναι πολλές ώρες.
Φροντίστε επίσης, να έχουν μαζί τους τα παιδιά νερό, που είναι εξίσου σημαντικό για τη διατροφή τους.
¨Όταν έχετε ελεύθερο χρόνο, φτιάξτε μερικά γεύματα για τις επόμενες μέρες.
Κεντρίστε το ενδιαφέρον του παιδιού τολμώντας νέες και ενδιαφέροντες ιδέες υγιεινού κολατσιού .Ζητείστε λοιπόν, αν έχετε συγγενείς, φίλους ή συμμαθητές από άλλη χώρα, να σας προτείνουν ιδέες από τη δικιά τους «τοπική κουζίνα».Δοκιμάστε λοιπόν πρώτα μαζί, τις νέες δημιουργίες σας και μετά τις φέρνουν στο σχολείο, για να μην μείνουν νηστικά.
Επιτρέπουμε στα παιδιά (αν θέλουμε) να παίρνουν πότε-πότε μαζί τους, «λιγότερο θρεπτικές και γλυκές επιλογές»(πατάκια, κρουασάν….) και φυσικά προσπαθούμε να μη γίνεται καθημερινά αλλά όσο το δυνατόν πιο σπάνια.
Επίσης, επιτρέπουμε να αγοράζουν τρόφιμα από το κυλικείο του σχολείου εφόσον το κυλικείο έχει τα επιτρεπόμενα προϊόντα.
Για τα γεύματα των μικρών παιδιών, φτιάξτε με τα υλικά σχήματα ή δώστε τα ονόματα των αγαπημένων ζώων ή ηρώων τους.
Βάλτε το κολατσιό τους σε ωραία τσαντάκια με τους αγαπημένους τους ήρωες, ή χαρούμενα χρωματιστά μπολ. Μπορείτε να χρησιμοποιήστε σακουλάκια από κάβες , φούρνους κλπ. αν δεν θέλουν τα πλαστικά σακουλάκια(πολυμπάγκ).

☺Επιβραβεύστε την προσπάθεια τους!☺

Γονείς, δώστε πρώτοι εσείς το παράδειγμα! Πάρτε κι εσείς ένα υγιεινό κολατσιό στην εργασία σας, αν βέβαια αυτό είναι δυνατόν, γιατί εσείς είστε τα καλύτερα πρότυπα για τα παιδιά σας!

Η προσπάθεια μας αυτή για να έχει καλύτερα και μόνιμα αποτελέσματα θα πρέπει το παιδί να καταλάβει ότι με την επιλογή ενός υγιεινού κολατσιού και γενικά μιας ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής σε συνδυασμό με σωματική άσκηση, επιλέγει και βάζει τα θεμέλια για την καλή σωματική και πνευματική του υγεία όχι μόνο τώρα σαν μαθητής αλλά και αργότερα για όλη του τη ζωή!


Προσοχή! πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε αλλαγή στις συνήθειες της διατροφής και της σωματικής δραστηριότητας των παιδιών σας συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας,ειδικά αν υπάρχουν κάποια προβλήματα υγείας.

Τέλος, αυτή η σημαντική αλλαγή δεν γίνεται μέσα σε μια μέρα, αλλά με αγάπη, υπομονή, σεβασμό στις επιθυμίες των παιδιών, επιμονή, και συνεργασία παιδιών, γονιών και σχολείου θα έχουμε σίγουρα τα καλύτερα αποτελέσματα.

Ελπίζουμε στη θετική σας ανταπόκριση γιατί πιστεύουμε ότι σχολείο και γονείς μαζί μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα για τα παιδιά!

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!

ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
Δρεττάκη Μαίρη
Γιάννης Τόλης

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

1. Η 3Δ2Α Μέθοδος για Γρήγορη και Αποδοτική Μελέτη

Η μέθοδος που περιγράφεται παρακάτω αποτελεί μια συστηματική προσπάθεια προσέγγισης της μελέτης κειμένων. Βοηθά τους μαθητές να μελετήσουν εύκολα και σχετικά γρήγορα.

ΒΗΜΑ 1: ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΕ

Ξεφύλλισε το κεφάλαιο που έχεις να μελετήσεις και διάβασε τους τίτλους και υπότιτλους. Διάβασε την εισαγωγή και κάποια περίληψη που ίσως υπάρχει στο τέλος του κεφαλαίου που έχεις να μάθεις. Ξεφύλλισε το κεφάλαιο κοιτάζοντας τις εικόνες, τους πίνακες, τα σχήματα.
ΒΗΜΑ 2: ΔΙΕΡΩΤΗΣΟΥ

Δημιούργησε ερωτήσεις για τον τίτλο, τις επικεφαλίδες και τους υπότιτλους καθώς και για το πώς σχετίζονται μεταξύ τους. Χρησιμοποίησε λέξεις όπως: ποιος, τι, πότε, πού και γιατί, καθώς αναπτύσσεις τις ερωτήσεις σου. Η διαμόρφωση ‘καλών’ ερωτήσεων είναι πιθανώς το πιο σημαντικό μέρος της μελέτης ενός κειμένου. Αναλαμβάνοντας αυτόν τον ενεργητικό ρόλο κατά τη μελέτη, μπορείς να επικεντρώσεις πιο εύκολα την προσοχή σου και να κατανοήσεις πιο γρήγορα τα νοήματα.

ΒΗΜΑ 3: ΔΙΑΒΑΣΕ

Διάβασε με προσοχή το κείμενο προσπαθώντας πάντα να βρεις τις απαντήσεις στις παραπάνω ερωτήσεις. Πρόκειται και πάλι για μια ενεργητική διαδικασία αναζήτησης των απαντήσεων στις ερωτήσεις που μόλις έθεσες. Διαβάζω ένα κείμενο δεν σημαίνει μόνο κάνω ανάγνωση, αλλά σκέφτομαι συγχρόνως.

Μην διαβάζεις το κείμενο από την αρχή μέχρι το τέλος χωρίς να σταματάς ενδιάμεσα για να συνθέσεις τις πληροφορίες. Σιγουρέψου ότι έχεις κατανοήσει το νόημα μιας παραγράφου πριν μεταβείς στην επόμενη.

Μπορείς να κρατάς κάποιες σημειώσεις με δικά σου λόγια ή να σημειώνεις πάνω στο βιβλίο σου.


ΒΗΜΑ 4: ΑΝΑΚΑΛΕΣΕ

Χωρίς να κοιτάζεις το βιβλίο σου ή στις σημειώσεις σου προσπάθησε να φέρεις στο μυαλό σου και να απεικονίσεις τα βασικά σημεία του κειμένου. Προσπάθησε να επαναλάβεις δυνατά τις απαντήσεις των ερωτήσεων σου. Η δραστηριότητα αυτή κατά την οποία σκέφτεσαι, προφέρεις και ακούς τις δικές σου εκφράσεις σε βοηθάει να τις θυμάσαι. Χρησιμοποίησε δικά σου λόγια κατά τη διαδικασία αυτή της απομνημόνευσης. Μπορείς να κοιτάζεις το βιβλίο σου όταν αυτό είναι απαραίτητο.

ΒΗΜΑ 5: ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΕ

Κάνε μια σύντομη ανασκόπηση – επανάληψη του κειμένου και θυμήσου τα βασικά σημεία. Κοίταξε τις ερωτήσεις που έθεσες από την αρχή και τις απαντήσεις που έδωσες έτσι ώστε να διαπιστώσεις πόσο καλά θυμόσουν και μπόρεσες να ανακαλέσεις τις πληροφορίες.

Η μέθοδος αυτή σε βοηθάει να παραμείνεις συγκεντρωμένος κατά τη διάρκεια της μελέτης μέσα από τον ενεργητικό ρόλο που σου δίνει.





2. Η Μέθοδος της Μνημονικής



Η μνημονική είναι ένα έξυπνο σύστημα για να απομνημονεύεις δύσκολες λέξεις και ονόματα.

• Για να μάθεις τις δύσκολες λέξεις ή τα ονόματα μπορείς να σκεφτείς με τι μοιάζει η λέξη που πρέπει να θυμάσαι.

Πες δηλαδή ότι πρέπει να μάθεις το όνομα «Αδαμάντιος Κοραής». Το «Αδαμάντιος» μοιάζει με διαμάντι. Το «Κοραής» μοιάζει με κοράκι. Για να τον θυμάσαι μπορείς να τον φανταστείς σαν ένα κοράκι που κρατά στο στόμα του ένα διαμάντι. Πρόσεξε όμως μη γράψεις στο διαγώνισμα πως τον άνθρωπο τον λέγανε Κοράκη Διαμαντή, γιατί τότε την πάτησες!

3. Η Μέθοδος της Ακροστιχίδας
Βρες μια λέξη ή φτιάξε μία από τα αρχικά ονομάτων ή ονομασιών που πρέπει να μάθεις… «Τεχνητές λέξεις» σαν κι αυτές έχουν μπει πια στη ζωή μας, όπως για παράδειγμα, ΟΗΕ (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών).

Α - ριστοφάνης

Σ - οφοκλής = ΑΣΕ (!)

Ε - υριπίδης





-----------------------------------------


4. Μέθοδος της κατηγοριοποίησης

Είναι βοηθητικό σε θετικά μαθήματα (Φυσική, Χημεία) να δημιουργείς πίνακες κατηγοριοποίησης με οδηγό τις ακόλουθες οδηγίες:

• Ποια είναι η μεγάλη ομάδα που διαχωρίζεται στο κείμενο

• Πόσες υπό-ομάδες δημιουργούνται και ποια είναι τα ονόματά τους

• Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της κάθε υπό-ομάδας

• Υπάρχουν αντιπροσωπευτικά παραδείγματα για κάθε υπό-ομάδα

• Ποιες είναι οι διαφορές και ποιες οι ομοιότητες ανάμεσα στις υπό-ομάδες.


-----------------------------------------

Οι 5 αισθήσεις

Οι αισθήσεις είναι η πηγή όλων των γνώσεων μας για την υλική εξωτερική πραγματικότητα. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τίποτα για τις μορφές της ύλης ή για τις μορφές της κίνησης παρά μονάχα με τις αισθήσεις μας. Τα αντικείμενα και τα φαινόμενα ερεθίζουν τον νευρικό ιστό που μεταφέρει το σήμα στον εγκέφαλο και προκαλεί το αίσθημα. Δηλαδή το αίσθημα οφείλεται στην μεταμόρφωση της επίδρασης ενός εξωτερικού ερεθισμού σε περιστατικό της συνείδησης με αυτή τη διαδικασία αδιάσπαστη από το κεντρικό νευρικό σύστημα.


Οι αισθήσεις (του ανθρώπου) είναι πέντε. Μερικά ζώα έχουν παραπάνω αισθήσεις όπως τα ψάρια και κυρίως οι καρχαρίες. Επίσης, υπάρχουν και οργανισμοί που δε φαίνεται να έχουν αισθήσεις όπως τα φυτά. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες, ώστε να αποκτήσουν αισθήσεις και τα ρομπότ και οι υπολογιστές (για παράδειγμα μηχανική όραση). Επιπλέον, στη λαϊκή φιλοσοφά υπάρχει και η 'έκτη αίσθηση' που σημαίνει τη δυνατότητα να αισθανθείς ή να συναισθανθείς την άμεση μελλοντική έκβαση ενός γεγονότος.

Οι αισθήσεις δεν πρέπει να συγχέονται με τα συναισθήματα, οι πρώτες είναι ερεθίσματα του εξωτερικού πειβάλλονοτος, ενώ οι άλλες δημιουργούνται από τον ίδιο τον οργανισμό.

[Επεξεργασία] Φιλοσοφικές θέσεις

Διάφοροι Μαχιστές, Θετικιστές και άλλοι Ιδεαλιστές φιλόσοφοι δηλώνουν ότι οι ανθρώπινες αισθήσεις δεν αντανακλούν τις ιδιότητες και τα φαινόμενα του υλικού κόσμου αλλά είναι σημάδια που δεν ανταποκρίνονται σε αυτές τις ιδιότητες. Αν ίσχυε αυτό ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να αντιληφθεί τις ιδιότητες και τα φαινόμενα των πραγμάτων που λειτουργούν έξω και ανεξάρτητα από αυτόν, πράγμα που μάλλον καταρίπτεται από την πρακτική δραστηριότητα του ανθρώπου.





Η όραση είναι μία από τις πέντε αισθήσεις. Όργανο αντίληψης είναι τα μάτια, ενώ το αντικείμενο της αντίληψης είναι το φως. Θεωρείται η πιο σημαντική από τις υπόλοιπες αισθήσεις, γιατί με αυτήν γίνεται άμεσα αντιληπτός ο εξωτερικός χώρος. Περίπου το 30% του ανθρώπινου εγκεφάλου ασχολείται με την επεξεργασία και ερμηνεία των ερεθισμάτων της όρασης. Όπως και οι υπόλοιπες αισθήσεις αναπτύσσεται και η μηχανική όραση.



Η ακοή είναι μία από τις πέντε αισθήσεις. Όργανο αντίληψης είναι τα αυτιά, ενώ το αντικείμενο της αντίληψης είναι ο ήχος. Θεωρείται η δεύτερη πιο σημαντική από τις υπόλοιπες αισθήσεις, γιατί και με αυτήν γίνεται άμεσα αντιληπτός ο εξωτερικός χώρος. Συνεισφέρει στην αντίληψη του χώρου και συμπληρώνει την όραση, ενώ την αντικάθιστα ικανοποιητικά στους τυφλούς και τις νυχτερίδες.ης όρασης. Κατά μία έννοια έχει αναπτυχθεί η ακοή των ρομπότ και υπολογιστών, μέσω των φανοφώνων, γραμμοφώνων και τελευταία των μικροφώνων.



Όσφρηση είναι η αίσθηση ταυτοποίησης ουσιών μέσω των πτητικών αερίων που εκλύουν. Άλλη αίσθηση ταυτοποίησης των ουσιών είναι η γεύση. Η διαφορά είναι ότι η γεύση λειτουργεί με την επαφή, αν και στον άνθρωπο είναι λιγότερο ανεπτυγμένη από την όσφρηση. Η ταυτοποίηση γίνεται σε ειδικό όργανο αναπνοής, τη μύτη, ενώ άλλοι όπως τα έντομα χρησιμοποιούν κεραίες.

Η όσφρηση μπορεί να πληροφορήσει για τη χημική σύσταση του περιβάλλοντος. Ο οργανισμός με βάση την εμπειρία του μπορεί να ταυτοποιήσει τί είναι αυτό που μυρίζει, αν είναι κάποιο θήραμα ή κάποιο αρπακτικό που δε βλέπει ή ακούει, αν είναι υπάρχει κάτι δηλητηριώδες ή φαγώσιμο στην περιοχή. Η ταυτοποίηση των ουσιών γίνεται από ειδικούς αισθητήρες που είναι νευρικές απολήξεις. Κατά την αναπνοή ή γενικά τη ροή αέρα σωματίδια από την ουσία αιχμαλωτίζονται από τους νευρικούς αισθητήρες και αυτοί ταυτοποιούν το σχήμα και το μέγεθος του σωματιδίου στέλνοντας την πληροφορία στον εγκέφαλο. Κάθε αισθητήρας μπορεί να ταυτοποιήσει έως και εκατό διαφορετικά σωματίδια. Γενικά, όσο μεγαλύτερη είναι η επιφάνεια με τους αισθητήρες, τόσο πιο ευαίσθητη είναι η όσφρηση.

Την όσφρηση των εντόμων εκμεταλλεύονται τα λουλούδια. Τα αρώματά τους προσελκύουν έντομα, όπως οι μέλισσες, για να βοηθηθούν στην αναπαραγωγή.

Νικολέτα Ντεμίρη